Οι διαστημικές υπηρεσίες ανά τον κόσμο έχουν προ πολλού αντιληφθεί ότι τα νεαρά μυαλά μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμη πηγή έμπνευσης και καινοτομίας, και ο ESA, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος δεν αποτελεί εξαίρεση.
Έχουν περάσει 11 χρόνια από τότε που αποφάσισε να θέσει σε μαθητές μια διαφορετική πρόκληση από αυτές που ενδεχομένως θα τους ήταν οικείες. Έπρεπε να φτιάξουν έναν δορυφόρο με διαστάσεις ίσες με εκείνες που καταλαμβάνει ένα… κουτάκι αναψυκτικού, χωρώντας σε αυτόν όλα τα βασικά υποσυστήματα που έχει ένας δορυφόρος, όπως π.χ. για την τροφοδοσία ισχύος, ή τα υποσυστήματα αισθητήρων και υποστήριξης επικοινωνιών, με “οδηγό” μία αποστολή, δικής τους επινόησης.
Αυτοί οι μικροσκοπικοί εκπαιδευτικοί δορυφόροι-κουτάκια κατόπιν εκτοξεύονταν με τη βοήθεια πυραύλου σε ύψος περίπου ενός χιλιομέτρου όπου διεξήγαγαν κάποιο επιστημονικό πείραμα ή επιδείκνυαν μια τεχνολογία, συνέλλεγαν δεδομένα, ενώ μετά θα έπρεπε να προσγειωθούν με ασφάλεια.
Κάπως έτσι εγένετο ο CanSats in Europe ένας διαγωνισμός για μαθητές και φοιτητές που ξεκίνησε με μερικές ομάδες για να μετρά πλέον ετησίως πάνω από 1500 συμμετοχές από σχολεία όλης της ΕΕ. Ανάμεσα σε εκείνες τις πρώτες “ανήσυχες” ομάδες και μαθητές του 3ου ΓΕΛ Μυτιλήνης που εκπροσώπησαν την Ελλάδα κατακτώντας μάλιστα το 2012, τη 2η θέση.
Κάποια από εκείνα τα παιδιά συνέχισαν να κοιτούν πέρα από τον ουρανό. Μέσα από τη δική τους δράση δημιουργήθηκε ο CanSat in Greece ένας πανελλήνιος διαγωνισμός διαστημικής που διοργανώνεται από τη SP.IN. – Space Innovation, σε συνεργασία με τον ESA και τον World CanSat & Rocketry Competition (W.C.R.C.) στο πλαίσιο του οποίου προκρίνεται στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό CanSats in Europe, η συμμετοχή που εκπροσωπεί την Ελλάδα.
Ο Ωρίωνας ΙΙ και ο Άρης
Τη σκυτάλη φέτος κράτησε για δεύτερη συνεχή χρονιά η ομάδα Orion II που αποτελείται από τους μαθητές του Πρότυπου Λυκείου της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης, Διονύσιο Αγγελόπουλο, Δανάη Βελή, Ρικάρντο Μπαριαμπά, τον μαθητή του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος – Pierce, Κωνσταντίνο Κριθαρίδη και τον μαθητή του 7ου Γυμνασίου Νέας Σμύρνης, Γιώργο Καλτσή.
Τα παιδιά άφησαν τη φαντασία τους να φτάσει μέχρι τον Άρη και εμπνεόμενοι από μια πρόταση φοιτητών του Πανεπιστημίου της Αριζόνας, έθεσαν το ερώτημα για το πώς θα μπορούσε να εντοπιστεί το βέλτιστο σημείο προσγείωσης για μία μελλοντική αποστολή rover στον “Κόκκινο Πλανήτη” που θα ήταν επιφορτισμένη με τη μελέτη του εδάφους και των ατμοσφαιρικών συνθηκών.
Μέσα από μεθοδική δουλειά προέκυψε η απάντηση, με την ομάδα Orion II να αναπτύσει ένα σύστημα πλοήγησης που θα μπορούσε να καθορίζει την πορεία ενός μικρού φουσκωτού αεροπλάνου (Inflatable Sailplane Aircraft), το οποίο χρησιμοποιώντας τα ρεύματα αέρα και την υψομετρική διαφοροποίηση της ταχύτητας των ανέμων θα μπορούσε να παραμένει ιπτάμενο για παρατεταμένα χρονικά διαστήματα και να συγκεντρώνει δεδομένα. Επέλεξαν την ενεργή σταθεροποίηση και καθοδήγηση του CanSat, έτσι ώστε να μπορέσουν να φωτογραφίσουν την μέγιστη δυνατή περιοχή εδάφους, και παρείχαν τη live αναπαράσταση του 3D μοντέλου κατά την πτώση, όπως και των συλλεγόμενων δεδομένων, μέσω της ιστοσελίδας τους.1 of 4
Ο διαγωνισμός φέτος λόγω πανδημίας διεξήχθη με εναλλακτικό τρόπο και υπό ειδικές συνθήκες, με την επιτροπή να επαινεί τις συμμετοχές για το υψηλό τους επίπεδο, ενώ ήδη έχουν ξεκινήσει να μετρούν αντίστροφα οι μήνες για την επόμενη διοργάνωση.
Το ταξίδι που πραγματοποίησαν μέσα από αυτήν την εμπειρία για τα ίδια τα παιδιά δεν έχει σταματήσει. Αντιθέτως τώρα αρχίζει.
Ο Διονύσης εξηγεί ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία ανακάλυψε τον τομέα στον οποίο θέλει να σπουδάσει καθώς πλέον . “Μου έδωσε την ευκαιρία να δοκιμάσω τον εαυτό μου και να προσπαθήσω κάτι δύσκολο στο πλαίσιο μιας ομάδας” σημειώνει χωρίς να ξεχάσει να τονίσει πώς έδεσαν φιλίες μέσα από αυτήν την ενασχόληση.
Ο Κωνσταντίνος περιγράφει πόσο σημαντικό υπήρξε για εκείνον να ερευνήσει και να σχεδιάσει ένα σύστημα σε έναν τομέα άγνωστο προς τον ίδιο, βλέποντάς το στο τέλος να λειτουργεί πραγματικά. “Το CanSat μου προσέφερε πολύτιμες γνώσεις στη μηχανική ρευστών, στο 3D Design και στις προσομοιώσεις, αλλά και αξέχαστες εμπειρίες στη συνεργασία με την ομάδα μας” λέει.
Στις τεχνικές γνώσεις που αποκόμισε στέκεται και η Δανάη. “Εμαθα πως να συνεργάζομαι αποτελεσματικά με την ομάδα μου και να εξελίσσω τα ενδιαφέροντά μου” προσθέτει.
Ο Ρικάρντο δηλώνει πως εντρύφησε στα μικροηλεκτρονικά και στο χώρο του προγραμματισμού, και όχι μόνο. “Ο διαγωνισμός μου έδωσε την ευκαιρία να ξεφύγω από την καθημερινή ρουτίνα, να γνωρίσω αρκετά άτομα και να αναπτύξω ανεξίτηλες στο χρόνο σχέσεις με ανθρώπους που πραγματικά δεν θα ξεχάσω ποτέ”, λέει.
“Κέρδισα γνώσεις και παράλληλα γνήσιες φιλίες” λέει και ο Γιώργος Καλτσής, μαθητής Γυμνασίου ακόμα, που αναγνωρίζει πως πλέον έχει αποκτήσει ευρύτερες δεξιότητες σε πεδία όπως η μηχανική και ο προγραμματισμός.
Το ταξίδι συνεχίζεται και ο ουρανός δεν είναι πια το όριο.
Περισσότερες πληροφορίες για τον εκπαιδευτικό δορυφόρο των μαθητών
Περισσότερες πληροφορίες για τον πανελλήνιο διαγωνισμό διαστημικής CanSat in Greece