Σημεία από την τοποθέτηση του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου, Τομεάρχη Παιδείας και εισηγητή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο σ/ν για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, Διονύση Καλαματιανού, στην Ολομέλεια της Βουλής
Από την πρώτη στιγμή ζητήσαμε να αποσύρετε αυτό το νομοσχέδιο γιατί είναι πρόδηλα αντισυνταγματικό. Πρόκειται για μια ξεκάθαρη και ευθεία παραβίαση του άρθρου 16 του Συντάγματος.
Μέχρι πρόσφατα παραδεχόσασταν πως ο μοναδικός τρόπος για να έλθουν ιδιωτικά πανεπιστήμια στη χώρα είναι η συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 16. Τώρα τι άλλαξε;
Περαιτέρω είναι ξεκάθαρο ότι το ευρωπαϊκό δίκαιο δεν υποχρεώνει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Δεν υπάρχει καμία αντίθεση του Ελληνικού Συντάγματος με το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο. Ο τομέας της εκπαίδευσης δεν ανήκει στο πεδίο της αποκλειστικής αρμοδιότητας της ΕΕ. Αυτό αποδεικνύεται και από το πλήθος των εκπαιδευτικών μοντέλων που συναντώνται σήμερα στα κράτη-μέλη.
Είναι, λοιπόν, μια καθαρά δική σας πολιτική επιλογή η λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα μας, η οποία παραβιάζει το Σύνταγμα.
Τι προσπαθείτε να κάνετε με το νομοσχέδιο; Να ανασχεδιάσετε και να αναδομήσετε την ανώτατη εκπαίδευση της χώρας, στη λογική της αγοράς. Θέλετε να μετατρέψετε το πανεπιστήμιο από εστία γνώσης σε επιχείρηση.
Εμείς, όμως, σας λέμε ότι το μέλλον δεν μπορεί να είναι αυτό. Η ακαδημαϊκή γνώση δεν μπορεί να είναι εμπόρευμα. Η ακαδημαϊκή έρευνα δεν μπορεί να είναι επιχείρηση. Σκοπός τους είναι να υπηρετούν τις κοινωνικές ανάγκες και όχι να λειτουργούν με όρους προσφοράς και ζήτησης.
Παρόλα αυτά, επιμένετε να μιλάτε για μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια. Θα σας το ξαναπούμε: στην Ελλάδα δεν υπάρχουν κρατικά πανεπιστήμια. Υπάρχουν μόνο δημόσια πανεπιστήμια.
Ποιο είναι το βασικό επιχείρημά σας; Λέτε ότι θέλετε να ανακόψετε τη ροή Ελλήνων φοιτητών στο εξωτερικό. Όλα αυτά είναι μια υποκρισία. Εσείς μειώσατε δραστικά τους εισακτέους στα δημόσια πανεπιστήμια. Τους αποκλείσατε από το δημόσιο πανεπιστήμιο και εν τέλει τους διώξατε, νομοθετώντας την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ). Και τώρα θέλετε να ιδρύσετε ιδιωτικά πανεπιστήμια δήθεν για να κρατήσετε τις νέες και τους νέους στη χώρα.
Πως μπορεί πραγματικά να ανακοπεί η όποια ροή των φοιτητών στο εξωτερικό; Με την κατάργηση της ΕΒΕ. Σας προκαλούμε να καταργήσετε την ΕΒΕ και να αυξήσετε τους εισακτέους στα δημόσια πανεπιστήμια αν πραγματικά ενδιαφέρεστε για όσους φεύγουν στο εξωτερικό για προπτυχιακές σπουδές. Φυσικά, δεν θα το κάνετε γιατί δεν τους θέλετε στο δημόσιο δωρεάν πανεπιστήμιο. Τους θέλετε για πελάτες στα ιδιωτικά πανεπιστήμια και να πληρώνουν δίδακτρα.
Παράλληλα, για να το πετύχετε αυτό, κάνετε και κάτι άλλο. Καταργείτε την ισότιμη πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση. Δημιουργείτε φοιτήτριες και φοιτητές δύο κατηγοριών και ταχυτήτων: αυτές και αυτούς που θα κάνουν την προσπάθειά τους να εισέλθουν στο δημόσιο πανεπιστήμιο, με κόπο και μόχθο και αυτές και αυτούς που θα πληρώσουν και θα μπαίνουν στα ιδιωτικά πανεπιστήμια με πολύ μικρότερους βαθμούς. Δύο μέτρα και δύο σταθμά, λοιπόν.
Περνάω σε ένα άλλο στρεβλό αφήγημά σας: λέτε πως δήθεν επιδιώκετε την ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου.
Σε ποια κατάσταση είναι σήμερα τα πανεπιστήμιά μας; Είναι υποστελεχωμένα και υποχρηματοδοτημένα. Πριν από το 2010, η χρηματοδότηση των πανεπιστημίων ήταν 380 εκατ. ευρώ. Το 2023 βρίσκεται στα 116 εκατ. ευρώ. Η διαφορά είναι τεράστια.
Η δική μας πρόταση για την ανώτατη εκπαίδευση, μεταξύ άλλων, προβλέπει:
- Την εφαρμογή της ρήτρας αυτόματης πρόσληψης, ώστε αυτόματα να διορίζεται ένας εκπαιδευτικός για καθένα που θα συνταξιοδοτείται.
- Τον διπλασιασμό της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων.
- Τον διπλασιασμό του αριθμού μελών ΔΕΠ, με 2000 διορισμούς ανά έτος.
- Την πρόσληψη διοικητικού προσωπικού για θεσμούς όλων των βαθμίδων.
- Την ενίσχυση των μεταπτυχιακών προγραμμάτων ώστε να είναι δωρεάν.
- Ένα Εθνικό Σχέδιο Φοιτητικής Στέγης και Μέριμνας.
- Την κατάργηση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής για την πρόσβαση στα πανεπιστήμια.
Η ανώτατη παιδεία δεν είναι συναλλαγή και δεν μπορεί να ορίζεται και να κατευθύνεται από τους νόμους της αγοράς. Πρέπει, λοιπόν, να προστατεύσουμε τις ίσες ευκαιρίες και την ισότιμη πρόσβαση στην ποιοτική ανώτατη εκπαίδευση. Αυτές είναι οι προτεραιότητές μας.
Οι δικές σας βρίσκονται στην απέναντι όχθη και στοχεύουν στην εξυπηρέτηση ιδιωτικών οικονομικών συμφερόντων.
Να είστε σίγουροι, όμως, ότι η κοινωνία αντιλαμβάνεται τους σκοπούς και τις προθέσεις σας και κάνει τις επιλογές της. Θα αποφασίσει να προστατεύσει τα συμφέροντά της απέναντι στις μεθοδεύσεις σας.