Λέγεται ότι, παρουσία της Ρωσίδας Έλενα Πετρόβνα Μπλαβατσκι, πνεύματα έκαναν την εμφάνιση τους και ρούχα τυλίγονταν στις φλόγες. Οι υπνωτιστικές τις δυνάμεις τρόμαζαν το προσωπικό του σπιτιού και τους επισκέπτες. Πιστεύοντας ότι αντλούσε την έμπνευση της από αποθανόντες Θιβετιανούς διδασκάλους συνέγραψε το έργο «Μυστική Δοξασία» , αντλώντας στοιχεία από την βουδιστική, την γνωστικιστική και την ινδουιστική κοσμοθεωρία. Το 1875, η μαντάμ Μπλαβάτσκι ιδρυσε με τον Χ.Σ Όλσκοτ , στην Νέα Υόρκη , την θεοσοφική Εταιρεία, με σκοπό την συνέχιση παλαιών αποκρυφιστικών παραδόσεων.
Ρωσίδα αριστοκρατικής καταγωγής.
Η Έλενα Πετρόβνα, το γένος Χαν Φον Ρότενστερν, γεννήθηκε στις 31 Ιουλίου 1831 στο σπίτι των παππούδων της, στο Ντνιεπροπετρόφσκ της σημερινής Ουκρανίας. Επειδή τότε η χολέρα μάστιζε την χώρα , η βάπτιση της τελέστηκε αμέσως. Κατά την διάρκεια του μυστηρίου , όμως , όλοι οι παριστάμενοι κατατρόμαξαν, καθώς τα άμφια του ιερέα τυλίχθηκαν ξαφνικά στις φλόγες, γεγονός το οποίο θεωρήθηκε κακός οιωνός για το μέλλον του βρέφους. Ήδη από τότε που ήταν μικρό κοριτσάκι η Έλενα Πετρόβνα μπορούσε όπως φαινόταν, να στροβιλίζει αντικείμενα με την δύναμη της σκέψης, και λόγω της ανησυχίας των γονιών της , οι οποίοι πίστευαν ότι είχε καταληφθεί από τον διάβολο, υπέστη πολλούς εξορκισμούς!
Φυγή στην Ανατολή
Σε ηλικία 18 ετών η Έλενα παντρεύτηκε τον Νικηφόρο Μπλαβάτσκι, τον οποίο διαβεβαίωσε κατά την τελετή του γάμου ότι «ποτέ δεν θα τιμούσε και ποτέ δεν θα υπάκουε». Του αρνήθηκε ακόμα και την πρώτη νύχτα του γάμου και έφυγε έπειτα από μικρό χρονικό διάστημα για την Κωνσταντινούπολη, για να καταλήξει λίγο αργότερα στην Αίγυπτο. Εκεί, λέγεται ότι καπνίζοντας χασίς είχε τις πρώτες της μυστικιστικές εμπειρίες , στις οποίες αισθανόταν ως μετενσάρκωση της Ίσιδος. Στα πολλά της ταξίδια σε ολόκληρο τον κόσμο επισκέφθηκε, μεταξύ άλλων τον Καναδά, τις ΗΠΑ, την Σρι Λάνκα, την Ινδία, αλλά και το Θιβέτ, που εκείνη την εποχή ήταν απροσπέλαστο για τους ξένους.
Περιπετειώδης Ζωή
Την ΄Ελενα, μετά την επιστροφή της στην Ρωσία, συντηρούσε ο σύζυγος της παρ’ όλα αυτά, εκείνη διατηρούσε σχέσεις με κάποιον άλλο, με τον οποίο απέκτησε ένα γιο, τον Γιούρι, ένα παιδί με ειδικές ανάγκες που πέθανε σε ηλικία 5 ετών. Έπειτα από αυτό το τραγικό γεγονός , η Έλενα πήρε μέρος στον Ιταλικό εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα , στο πλευρό του Τζουζέπε Γκαριμπάλντι (1807-1882), όπου και τραυματίστηκε. Μετά την ανάρρωση της ταξίδεψε με τον αγαπημένο της στην Αίγυπτο. Στο πλοίο όμως, με το οποίο ταξίδευαν σημειώθηκε έκρηξη και μαζί με την Έλενα διασώθηκαν μόνο 17 από τους 400 συνολικά επιβάτες.
Η μεγάλη ιέρεια
Στο Κάιρο, η μαντάμ Μπλαβάτσκι βρέθηκε στο επίκεντρο ενός πνευματιστικού κύκλου, στις συγκεντρώσεις του οποίου αντηχούσαν χτυπήματα από όλους τους τοίχους του δωματίου . Οι οπαδοί της έβλεπαν στο πρόσωπο της μια μεγάλη ιέρεια της Ανατολής, που είχε αναγνωρίσει ότι οι αιματοβαμμένοι θρησκευτικοί πόλεμοι ήταν «η μόνη αιτία για την απόκρυψη της αλήθειας». Γι’ αυτό, σύμφωνα με την Μπλαβάτσκι, ο καθένας -ανεξάρτητα από παραδοσιακούς δεσμούς- θα έπρεπε να αναζητήσει τον δικό του θρησκευτικό προσδιορισμό.
Επιστολές από την οροφη
Ο δημοσιογράφος Χένρι Στιλ Όλκοτ διέκρινε στο πρόσωπο της Έλενα Πετρόβνα Μπλαβάτσκι ένα ενδιαφέρον μέντιουμ. Την γνώρισε το 1874 στην συγκέντρωση μιας πνευματιστικής ομάδας και έκανε πολλά για να διευρύνει τη φήμη της. Της έδωσε τον τίτλο της κοντέσας και ίδρυσε μαζί της αρχικά το «Miracle Club» και λίγο αργότερα τη Θεοσοφική Εταιρεία. Το 1884 ιδρύθηκε θεοσοφική Εταιρεία στη Γερμανία . Στις συναντήσεις υποτίθεται ότι συνέβαιναν εκπληκτικά πράγματα , ακουγόταν μουσική από τον άνεμο, αντικείμενα μετεωρίζονταν και μυστηριώδεις επιστολές έπεφταν από την οροφή. Ο νομικός Ρίτσαρντ Χόντγκσον, φόβος και τρόμος των απατεώνων επειδή αποκάλυπτε τα μέντιουμ που εξαπατούσαν το κοινό, κατηγόρησε την μαντάμ Μπλαβάτσκι ότι τουλάχιστον μέρος αυτών που γίνονταν και λέγονταν στις συναντήσεις αυτές ήταν αναληθή.
Η ιστορία της ανθρωπότητας
Η Μπλαβάτσκι , αφού ίδρυσε την θεοσοφική Εταιρεία με τον νέο της σύντροφο , τον δημοσιογράφο στην Νέα Υόρκη , Χενρι Στιλ Όλκοτ , (Henry Steel Olcott) επιδόθηκε στην συγγραφή βιβλίων . Μετά το έργο της «Ίσις αποκαλυμμένη» ακολούθησε το βιβλίο «Μυστική δοξασία» στο οποίο περιγράφεται η ιστορία της ανθρωπότητας από το θεοσοφική άποψη. Η Μπλαβάτσκι υποτίθεται ότι άντλησε πνευματικά το μυστικιστικό περιεχόμενο του από το «Βιβλίο του Ντζιάν». Αυτό το μυστηριώδες βιβλίο, κάποια από τα χωρία από το οποίο παραθέτει η Μπλαβατσκι στην «Μυστική Δοξασία» , υποτίθεται ότι δεν το είχε δει ποτέ κανείς εκτός από την ίδια . Πραγματική πηγή πιστεύεται ότι είναι ένα βιβλίου του Ζοχάρ ( επιτομή της καββαλιστικής φιλοσοφίας ) του 17ου αι. το οποίο μπορεί να καταταχθεί στην εβραϊκή Καββάλα. ( Καμπάλ)
Το τέλος στο Λονδίνο
Πριν ακόμα εκδοθεί η «Μυστική δοξασία», ορισμένοι είχαν κατηγορήσει τη μαντάμ Μπλαβάτσκι ότι τίποτα από όσα συνέβαιναν στις πνευματιστικές της συγκεντρώσεις δεν ήταν αληθινό. Βαθιά απογοητευμένη, αποσύρθηκε στο Νεπάλ και συνέταξε επιστολές υπερασπιζόμενη τον εαυτό της και τη διδασκαλία της. Κάποτε πείστηκε από τους φίλους της να εγκαταλείψει την αυτοαπομόνωση της και να πάει στο Λονδίνο , όπου και πέθανε από γρίπη στα 60 της χρόνια.
Παγκόσμια αδελφοτητα
Υπό τον τίτλο «θεοσοφική Εταιρεία» αναφέρονται διάφορες εσωτερικές οργανώσεις . Η μαντάμ Μπλαβάτσκι στο έργο της « Το κλειδί της θεοσοφίας» (1889) ορίζει τρείς βασικές αποστολές: τη δημιουργία μιας παγκόσμιας αδελφότητας της ανθρωπότητας χωρίς θρησκευτικές διακρίσεις, την μελέτη της κοσμοθεωρίας της Ανατολής και την έρευνα του αποκρυφισμού. Όλες οι θρησκείες είναι εξίσου αληθινές και η θεοσοφία αποτελεί τη «σύνοψη όλων».
Έτσι στην θεοσοφία συγχωνεύτηκαν παραδόσεις των πυθαγορείων, του Πλατωνισμού, του γνωστικισμού, του μυστικισμού και ιδιαίτερα του σουφισμού και των θρησκειών της Ινδίας.
Η Άνι Μπέζαντ (1847-1933) προχώρησε στην Θεοσοφική Εταιρεία του Λονδίνου το 1889 και σύντομα , λόγο της ρητορικής της δεινότητας, έγινε μια από τις πιο στενές συνεργάτιδες της Μπλαβάτσκι και μια από τις πλέον διάσημες, αλλά και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της Θεοσοφικής Εταιρείας στην Αγγλία. Από το 1907 έως τον θάνατο της ήταν πρόεδρος της λονδρέζικης Θεοσοφικής Εταιρείας στο Άντιαρ της Ινδίας.
Επιμέλεια- παρουσίαση Μαρία Πετρουτσά