Ανάμεσα στα άλλα θέματα που θα μας απασχολήσουν στη θεματική “Public Debate in 30′” θα έχουμε και θέματα που απασχολούν τον ενεργό πολίτη, τον πολίτη που έρχεται σε επαφή με τον Δημόσιο Τομέα. Επομένως ανάμεσα στις ερωτήσεις και στα ενδιαφέροντά μας είναι και ο Δημόσιος τομέας. Και ψάχνοντας σημειώσεις και προετοιμάζοντας τις συζητήσεις βρήκα τις νέες σκέψεις πάνω στον Δημόσιο τομέα, που πολλοί ξεχνούν οτι είναι Αυτόνομη Επιστήμη, Οι τάσεις είναι:
Νέο Δημόσιο ManagementThe New public management (NPM)
Η λύση για προβλήματα της Δημόσιας διοίκησης, από τη δεκαετία του 1970 και μετά είναι το Νέο Δημόσιο Management. Με τη θεωρία αυτή τα στελέχη διοχέτευσαν στις Δημόσιες υπηρεσίες την οικονομική αποδοτικότητα και ότι πρέπει να πουλούν η μία υπηρεσία στην άλλη υπηρεσίες. Επίσης με την εφαρμογή ευέλικτων υπηρεσιών εξυπηρέτησης του πολίτη και ηλεκτρονικών εφαρμογών κάνουν τον Δημόσιο τομέα πιο αποδοτικό.
Η επίδραση της θεωρίας της Φυσικής επιλογής και του νεοφιλελευθερισμού στο Νέο δημόσιο Management είναι μεγάλη. Η βασική θέση ότι η γραφειοκρατία είναι αναποτελεσματική και οικονομικά ασύμφορη, βασίζεται όλη η εφαρμογή του. Οι ιδιωτικοποιήσεις, το μικρό Κράτος, η εφαρμογή μεθόδων του ιδιωτικού τομέα στο Δημόσιο είναι μερικές εφαρμογές του . Πολλές κυβερνήσεις ακολούθησαν τη λογική του, αλλά ακόμα δεν γνωρίζουμε τις επιπτώσεις της εφαρμογής του. Ειδικά οι «εξωτερικότητες» του δημοσίου έχουν επιπτώσεις σε όλη την οικονομία ενός Κράτους.
‘Αλλες συναφείς θεωρίες Διοίκησης του Δημόσιου Τομέα:
- Θεωρία της φυσικής επιλογής
Ο Weber τόνισε ότι η γραφειοκρατία ως το καλύτερο σύστημα διοίκησης θα πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Ιεραρχία, Στελέχη με ειδίκευση σε θέσεις Δημόσιας Διοίκησης, Τυπικοί κανόνες, Ορθολογισμός, Μνήμη. Στον ιδεατό τύπο του Weber υπήρξαν προβλήματα όπως η μυστικότητα και η εσωτερικότητα του Δημοσίου, η Αναποτελεσματικότητα πολλών υπαλλήλων που δεν γνωρίζουν τι να κάνουν σε νέα κοινωνικά θέματα και η διαφθορά.
- Clientelism
Αυτός ο τρόπος διοίκησης του Δημόσιου τομέα, αναθέτει θέσεις, συμβόλαια, δουλειές και Νόμους στους Νικητές των εκλογών. Οι πολιτικοί παίζουν τον κυρίαρχο ρόλο και διοικούν για τα δικά τους συμφέροντα.
– Νεοφιλελευθερισμός
Στις αρχές του ’80 εφαρμόστηκαν επιθετικές ιδιωτικοποιήσεις και η δημιουργία πιο μικρού Κράτους. Κόβοντας φόρους και επαναπροσδιορίζοντας το ρόλο του Δημοσίου η Θάτσερ και ο Ρίγκαν είναι οι κυριότεροι εκπρόσωποι του νεοφιλευθερισμού.
- Η θεωρία του Niskanen και οι επικριτές του
Ο Niskanen διατύπωσε αρχές του ‘70 την κριτική του πιστεύοντας ότι η Γραφειοκρατία δημιουργεί νέα Γραφειοκρατία, παράγει μυστικότητα και «το πρόβλημα της υπηρεσίας», δηλαδή το ότι οι γραφειοκράτες δεν συνεργάζονται με τους πολιτικούς. Οι επικριτές του τόνισαν ότι δεν είναι σωστό να κατηγορούνται οι Δημόσιοι υπάλληλοι για τεμπελιά, εγωισμό, αντιπαραγωγικότητα και δεν υπηρετούν τους πολιτικούς ηγέτες τους. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι, δουλεύουν όσο μπορούν, κοιτάζουν το δημόσιο συμφέρον, δεν είναι δουλειά τους η παραγωγικότητα του Κράτους και έχουν επαγγελματική ηθική.
Άκης Χουζούρης