Το Σάββατο 10 Ιουνίου 2023 οι κάτοικοι της Αμαλιάδας είχαν την τύχη να παρευρεθούν σε μια εντυπωσιακή μουσικοχορευτική παράσταση. Η παράσταση με το όνομα ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ήταν μια πρωτοβουλία που ετοιμαζόταν μήνες. Τρείς σύλλογοι από Αμαλιάδα, Πύργο και Πάτρα καθώς μουσικοί και συντελεστές από όλη την Ελλάδα, ένωσαν τις δυνάμεις τους ώστε να μας προσφέρουν ένα φαντασμαγορικό θέαμα.
Η παράσταση έλαβε χώρα στο Δημοτικό Θέατρο Αμαλιάδας και από νωρίς η ανταπόκριση του κόσμου ήταν μεγάλη. Απλοί πολίτες αλλά και πολιτικοί φορείς του τόπου, βρέθηκαν εκεί ώστε να γίνουν μάρτυρες μιας εντυπωσιακής παράστασης που συμβαίνει μια φορά στα 10 χρόνια.
Ο Αντώνης Ξυλόκοττας πρόεδρος του πολιτιστικού λαογραφικού & μορφωτικού συλλόγου ¨Η Έλισσα¨ άνοιξε την παράσταση με ιστορικά στοιχεία για την κατασκευή της Εγνατίας Οδού και πως αποτέλεσε συνδετικό οδικό άξονα ανάμεσα στο Δυρράχιο και στην Κωνσταντινούπολη και μέχρι τον 16ο αιώνα χρησιμοποιήθηκε βασικά ως εμπορικός δρόμος, που διακινούσε φυλές, θρησκείες, κοινωνικές τάξεις, ιδεολογίες, ήθη, έθιμα, οικονομίες, νοοτροπίες και αντιλήψεις.
Κάλεσε τον Δήμαρχο Ήλιδας κ. Γιάννη Λυμπέρη να πει δυο λόγια , την Πρόεδρο του Λυκείου Ελληνίδων Πύργου κ. Αικατερίνη Παρασκευοπούλου καθώς και τον εκπρόσωπο του πολιτιστικού συλλόγου Σουλίου Πατρών κ. Καραγιάννη. Ακολούθησαν ευχαριστίες προς τον Αντιπεριφερειάρχη Τουρισμού και Πολιτισμού κ. Κοροβέση ο οποίος λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων δεν μπορούσε να παρευρεθεί στην εκδήλωση και έστειλε μήνυμα χαιρετισμού, προς τον Αντιπεριφερειάρχη κ. Θεόδωρο Βασιλόπουλο ο οποίος ήταν και χορηγός της παράστασης και προς τον Πατέρα Αναστάσιο Κολοβό ο οποίος εκπροσωπούσε τον Μητροπολίτη κ. Αθανάσιο Μπαχό. Καθ΄ όλη την διάρκεια των ευχαριστιών απονεμήθηκε μια μικρή αναμνηστική πλακέτα σε όσους συνέβαλαν στην πραγματοποίηση της παράστασης.
Η παράσταση ξεκίνησε με ταξιδευτές που γύριζαν τα μέρη της Ηπείρου. Εκεί ο ένας ταξιδιώτης ο κ. Κυπριώτης Λάζαρος ο οποίος ήταν ο κύριος αφηγητής του οδοιπορικού στην Εγνατία Οδό, έκανε μια μικρή στάση στο Παγώνι.
Το Παγώνι είναι ένα ιστορικό χωριό της Ηπείρου. Εκεί οι κάτοικοι ετοίμασαν τραπέζι να υποδεχτούν τον ξένο και ξεκίνησαν το τραγούδι για να τον διασκεδάσουν. Τραγούδησαν το ¨Αλησμονώ και χαίρομαι¨ , ένα πολυφωνικό παραδοσιακό κομμάτι. Στο τραγούδι συμμετείχαν : Δήμητρα Τσατσού, Παπαγεωργίου Μαρία, Γιαννοπούλου Διονυσία, Μαλλιοπούλου Ρούλη, Ξυλόκοττας Αντώνης, Παναγόπουλος Λύσανδρος, Αλεξοπούλου Μαργαρίτα.
Στην συνέχεια ακολούθησαν παραδοσιακοί χοροί από το ιστορικό Παγώνι όπως: ¨Δεροπολίτισα¨, ¨Την πέρδικα που πιάσατε¨, Κάτω στις μαυροθάλασσες¨, ¨Γάιτα μονή¨, ¨Ξενιτεμένο μου πουλί¨ και ¨Ρεμπάπ¨ από τον πολιτιστικό σύλλογο Έλισσα.
Η επόμενη στάση του ήταν ο Άσσηρος, ένα κεφαλοχώρι της Θεσσαλονίκης. Εκεί ο ταξιδιώτης μας βρέθηκε μάρτυρας στην περιφορά της εικόνας των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Όλο το θέατρο βρέθηκε σε βαθιά κατάνυξη καθώς η αναπαράσταση ήταν ακριβής με την περιφορά της εικόνας μέσα στο κοινό. Ο ταξιδευτής ανέφερε ότι ήταν μεγάλη γιορτή για το χωριό και αρκετοί ξενιτεμένοι συγκεντρώνονταν στον τόπο τους αυτή την Άγια μέρα. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο αφηγητής μας, κάποιοι ξεριζώνονται και φεύγουν στα ξένα, αλλά αυτοί που μένουν γράφουν τα τραγούδια για την ξενιτιά.
Ακολούθησαν οι χοροί: ¨Καρτσιλαμάς¨, ¨Θοδώρα, Κίνησαν τα καράβια¨, ¨Γκάιντα¨, και ο εντυπωσιακός ¨Καπανταΐδικος¨ με την συνοδεία τυμπάνου και κλαρίνου από τον σύλλογο Έλισσα.
Επόμενη στάση του ταξιδευτή μας ο Βώλακας Δράμας. Εκεί έπεσε στο έθιμο της Περπερούνας. Μια παράδοση από την Δράμα όπου σχετίζεται με την βροχή και τις σοδειές.
Ακολούθησαν οι χοροί: ¨Τζάνε ποταμέ¨, ¨Βαγγελίτσα, Λαζαρίτσα¨, ¨ ΄Ιβάνα¨, ¨Σταματία¨ από τον σύλλογο Λύκειο Ελληνίδων Πύργου.
Επόμενη στάση του ταξιδευτή μας η Δυτική Θράκη. Εκεί είχε την τύχη να γίνει μάρτυρας σε παραδοσιακό γάμο της περιοχής. Παρακολουθήσαμε την εντυπωσιακή ετοιμασία των νεονύμφων πριν την τέλεση του γάμου. Οι γυναίκες ετοίμαζαν την νύφη με το παραδοσιακό νυφικό και οι άντρες ξύρισαν τον γαμπρό.
Μετά την τέλεση του μυστηρίου ένας χορευτής μοίρασε το παραδοσιακό ψωμί του γάμου στο κοινό και ακολούθησαν οι παραδοσιακοί χοροί : ¨Πρωτόψωμα¨, ¨Πήγαμι και πήραμι¨, ¨Απόψε είνι σειήσματα¨, ¨Δυο πουλάκια¨.
Επόμενη και τελευταία στάση του ταξιδευτή μας η εντυπωσιακή Κωνσταντινούπολη. Εκεί με την συνοδεία της ορχήστρας ο ταξιδευτής βρέθηκε ανάμεσα σε φιλόξενες παρέες όπου διασκέδασαν με τον παραδοσιακό κοσμοπολίτικο τρόπο.
Εντυπωσιακές οι ενδυμασίες, εντυπωσιακοί και οι χοροί που ακολούθησαν από τον σύλλογο Έλισσα : ¨Το καραβάκι¨, ¨Ας κρατήσει αυτός ο μπάλος¨, ¨Μενεξέδες και ζουμπούλια¨, ¨ Αραμπάς περνά¨, ¨Χασάπικο αργό-γρήγορο, Sehnaz Longa ¨.
Στο τελευταίο κομμάτι της παράστασης και οι τρείς σύλλογοι ενώθηκαν και χόρεψαν το ¨ Έχε γειά πάντα γειά¨.
Καθ΄ όλη την διάρκεια της παράστασης δεν είμασταν θεατές μιας απλής παρουσίασης αλλά ενός πραγματικού γλεντιού. Οι συμμετέχοντες το διασκέδασαν με την καρδιά τους, χορεύοντας και γελώντας. Πίνοντας κρασί και ζώντας την στιγμή. Όλο αυτό το συναίσθημα το μετέφεραν στο κοινό το οποίο θα έχει καιρό να θυμάται αυτή την μοναδική παράσταση.
Τέλος το κοινό συνεχάρη τους χορευτές και του μουσικούς. Ανάμεσα τους συναντήσαμε τον υποψήφιο Δήμαρχο Ήλιδας κ. Χριστοδουλόπουλο, τον υποψήφιο Βουλευτή ΠΑΣΟΚ, κ. Κωνσταντίνο Τσεριώνη και τον κ. Μανωλόπουλο, μέλος από την Παράταξη Ήλιδα 36 του υποψήφιου Δημάρχου Ανδρέα Παπαδάκου.
Όλοι οι συντελεστές τις παράστασης συγκεντρώθηκαν στο τέλος για τις αναμνηστικές φωτογραφίες.
Την σκηνοθεσία της παράστασης ανέλαβε η Θεατρολόγος Κοσμοπούλου Μένη, την επιμέλεια των κειμένων η Βασιλικιώτη Αθηνά, η Δήμητρα Δελλή και η Μποζίνη Μαρία. Στα φώτα και στην ηχοληψία ήταν ο Ξένος Λευτέρης, στην φωτογραφία ο Σπύρος Βίτσος, στην επιμέλεια της αφίσσας και του προγράμματος ο Φώτης Καραλής. Την γενική επιμέλεια της παράστασης ανέλαβαν ο Μικελόπουλος Ανδρέας και ο Ξυλόκοττας Αντώνης.
Οι χοροδιδάσκαλοι των συλλόγων ήταν : Για τον σύλλογο Έλισσα ο Ανδρέας Μικελόπουλος, για το Λύκειο Ελληνίδων Πύργου ο Τζανέτος Κωνσταντίνος και για τον πολιτιστικό σύλλογο Σουλίου Πατρών ο Γιάννης Καραγιάννης.
Οι μουσικοί που έλαβαν μέρος στην παράσταση ήταν: στο κλαρίνο ο Τρύφωνας Παπαϊωάννου, στο λαούτο- τραγούδι ο Λύσανδρος Παναγόπουλος, στο βιολί ο Γιάννης Οικονόμου, στα κρουστά ο Περικλής Κατσώτης, στην πολίτικη λύρα η Χρυσάνθη Γκίκα, στην γκάιντα και τον ζουρνά ο Πέτρος Μήτσου, στην Μακεδονίτικη λύρα ο Γιώργος Μαυρίδης, στο νταχαρές ο Βασίλης Κόκλας, στο τραγούδι η Βασιλική Τσαφογιάννη, στο κανονάκι η Μαρία Παπαγεωργίου και στο νέυ ο Τάσος Παπαγεωργίου.
Δείτε αποσπάσματα από την παράσταση στο παρακάτω βίντεο:
Φωτογραφίες- Ρεπορτάζ- Βίντεο για το Μαντάτο
Μαρία Πετρουτσά