Σαν Σήμερα 30 Σεπτεμβρίου: Γεγονότα, γεννήσεις, θάνατοι
Επέτειοι
- Βραδιά του Ερευνητή
- Διεθνής Ημέρα Μετάφρασης και Διερμηνείας
- Ημέρα Μνήμης των Εθνικών μας Ευεργετών
489: Οι Οστρογότθοι υπό τον Θεοδώριχο το Μέγα νικούν τις δυνάμεις του Οδόακρου στη μάχη της Βερόνας.
1399: O Ερρίκος Δ’ ανακηρύσσεται βασιλιάς της Αγγλίας.
1636: Ισχυρός σεισμός μεγέθους 7,1 Ρίχτερ πλήττει την Κεφαλονιά και τη Ζάκυνθο. Οι νεκροί ανέρχονται σε 525 άτομα και οι τραυματίες σε 1.500.
1791: Η όπερα του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ «Ο Μαγικός Αυλός» κάνει πρεμιέρα στη Βιέννη.
1822: Ελληνική Επανάσταση του 1821: Ο τουρκικός στόλος αποβιβάζει στρατό στη Σούδα.
1841: Εφευρίσκεται το συρραπτικό, από το Σάμιουελ Σλόκαμ.
1846: Γίνεται για πρώτη φορά χρήση του αιθέρα ως αναισθητικού, από τον οδοντίατρο Γ. Μόρτον.
1867: Τα νησιά Μίντγουεϊ γίνονται επίσημα αμερικανικό έδαφος.
1876: Επί κυβέρνησης του Αλεξάνδρου Κουμουνδούρου, δόθηκε η κυβερνητική έγκριση για τη σύσταση του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών.
1877: Ιδρύεται με πρωτοβουλία της Βασίλισσας Όλγας ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός.
1882: Αρχίζει να λειτουργεί το πρώτο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο του κόσμου (γνωστό αργότερα ως Appleton Edison Light Company) στο Fox River του Appleton, στο Γουισκόνσιν των ΗΠΑ.
1895: Η Μαδαγασκάρη κηρύσσεται γαλλικό προτεκτοράτο.
1899: Ιδρύεται η Τράπεζα Κρήτης με έδρα τα Χανιά.
1911: Από κατάρρευση υδατοφράκτη και πυρκαγιά στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ χάνουν τη ζωή τους 1.000 άτομα.
1918: Η Συρία γίνεται ανεξάρτητη χώρα.
1922: Η ελληνική κυβέρνηση αποδέχεται τη συμφωνία της Διάσκεψης των Μουδανιών, με την οποία δίδεται στους Τούρκους και η Ανατολική Θράκη μέχρι τον Έβρο.
1929: Πρώτη πτήση επανδρωμένου πυραυλοκίνητου αεροσκάφους από το Γερμανό Φριτς Όπελ.
1935: Εγκαινιάζεται στις ΗΠΑ το φράγμα Χούβερ, προς τιμή του Προέδρου Χούβερ, στο Μπλακ Κάνιον, ανάμεσα στην Αριζόνα και τη Νεβάδα.
1938: Οι πρωθυπουργοί της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας, Νέβιλ Τσάμπερλεϊν και Εντουάρ Νταλαντιέ, αντίστοιχα, υπογράφουν με τον Αδόλφο Χίτλερ τη Συμφωνία του Μονάχου.
1939: Μεγάλη Βρετανία και Γαλλία κηρύσσουν τον πόλεμο στη Γερμανία, μετά την εισβολή της τελευταίας στην Πολωνία.
1943: Εκτελούνται στην Πάτρα 10 Έλληνες πατριώτες από τους Γερμανούς.
1944: Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Γερμανοί εκτελούν 700 πολίτες στο Μαρτζαμπότο, κοντά στη Γένοβα.
1946: Είκοσι δύο ηττηθέντες ηγέτες των Ναζί κρίνονται ένοχοι για εγκλήματα πολέμου στην περίφημη Δίκη της Νυρεμβέργης. Ο Φον Ρίμπεντροπ και ο Γκέρινγκ καταδικάζονται σε θάνατο. Για τα εγκλήματα πολέμου εκ μέρους των συμμάχων δεν έγινε καμία δίκη.
1949: Ολοκληρώνεται, μετά από περισσότερες από 277.000 πτήσεις από δυτικά κράτη, η αερογέφυρα του Βερολίνου, η οποία δημιουργήθηκε επειδή οι Σοβιετικοί δεν επέτρεπαν την επίγεια κυκλοφορία προς το Δυτικό Βερολίνο.
1950: Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών απαγορεύει την είσοδο στις ΗΠΑ επισκεπτών, οι οποίοι είναι πολίτες χωρών με ολοκληρωτικό καθεστώς.
1951: Αδιέξοδο δημιουργείται από τα αποτελέσματα των εκλογών στην Ελλάδα, αφού δεν επιτρέπουν σε κανένα κόμμα να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
1965: Ταραχές ξεσπούν στην Ινδονησία, με περισσότερο από 1.000.000 νεκρούς, έπειτα από αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος από υποστηρικτές του Κομμουνιστικού Κόμματος.
1966: Δημοσιεύεται το βούλευμα για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ. 28 αξιωματικοί παραπέμπονται σε δίκη, με τις κατηγορίες της ένωσης προς στάση και συνωμοσίας προς εκτέλεση πράξεων εσχάτης προδοσίας. Κατά το βούλευμα, «προκύπτουν επιβαρυντικά στοιχεία» για τους πολιτικούς Ανδρέα Παπανδρέου, Παύλο Βαρδινογιάννη, Μιχάλη Παπακωνσταντίνου και Στυλιανό Χούτα.
1966: Το βρετανικό προτεκτοράτο της Μποτσουαναλάνδης ανακηρύσσει την ανεξαρτησία του και γίνεται η Δημοκρατία της Μποτσουάνας. Ο Σερέτσε Χάμα αναλαμβάνει τα καθήκοντά του ως ο πρώτος πρόεδρος.
1969: Η Αθήνα αρχίζει να υδροδοτείται από τον Μόρνο.
1974: Παραίτηση του Πορτογάλου ηγέτη Αντόνιο ντε Σπίνολα. Προσωρινός πρόεδρος αναλαμβάνει ο στρατηγός, Φρανσίσκο ντα Κόστα Γκομές.
1977: Με Βραβείο Ειρήνης του Λένιν τιμάται η χήρα του Σαλβαδόρ Αλιέντε.
1980: Καθιερώνεται το σεκέλ ως νέο νόμισμα στο Ισραήλ.
1982: Οι Χ. Ρος Περό και Τζέι Κόλμπερν πραγματοποιούν τον πρώτο στον κόσμο γύρο του κόσμου με ελικόπτερο, με το Spirit of Texas. Το ταξίδι τους ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου 1982 και διήρκεσε 29 ημέρες, 3 ώρες και 8 λεπτά.
1982: Γίνεται το περίφημο Ναυάγιο της Ζακύνθου. Πλοίο προερχόμενο από Ιταλία που ήταν φορτωμένο με λαθραία τσιγάρα ναυάγησε, ενώ σήμερα ο τόπος όπου βρίσκεται το πλοίο αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο.
1982: Ο Ανδρέας Παπανδρέου εξαγγέλλει μέτρα για τη Δικαιοσύνη, που αφορούν αύξηση των δικαστών, εθελουσία έξοδο από το Σώμα και νέες προσλήψεις.
1983: Συναυλία στο κατάμεστο Ολυμπιακό Στάδιο δίνει ο Γιώργος Νταλάρας, σημειώνοντας ρεκόρ για έλληνα καλλιτέχνη, όσον αφορά την προσέλευση κόσμου. «Η ελληνική μουσική εισέρχεται στο χώρο των σταδίων» γράφει το περιοδικό Rolling Stone.
1988: Υποβολή του Ανδρέα Παπανδρέου σε εγχείρηση αντικατάστασης της καρδιακής αορτικής βαλβίδας στο νοσοκομείο «Χέρφιλντ» του Λονδίνου.
1987: Το «Γκάζι», το παλιό εργοστάσιο, μεταβάλλεται σε κέντρο καλλιτεχνικής δημιουργίας, με πρωτοβουλία του δημάρχου Μιλτιάδη Έβερτ.
1989: Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χανς Ντίτριχ Γκένσερ, εκφωνεί το φημισμένο λόγο του από τη γερμανική πρεσβεία της Πράγας, τον οποίο άκουσαν χιλιάδες Ανατολικογερμανοί και κατά τον οποίο ανακοίνωσε, πως ήρθε σε συμφωνία με τη κομμουνιστική κυβέρνηση και οι πρόσφυγες θα μπορούσαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
1991: Πραξικόπημα στην Αϊτή. Ανατρέπεται ο πρόεδρος Ζαν Μπερτράντ Αριστίντ.
1991: Αρχίζει το τελευταίο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη, αφού από την επόμενη χρονιά έγινε διεθνές.
1993: Στη δυτική Ινδία, πάνω από 6.000 είναι οι νεκροί από τον καταστροφικό σεισμό των 6,4 Ρίχτερ που διαρκεί πέντε λεπτά.
1995: Μετά από 15 μήνες αποκλεισμό λόγω τιμωρίας, ο Ντιέγκο Μαραντόνα ξαναγυρίζει στα γήπεδα φορώντας τη φανέλα της Μπόκα Τζούνιορς.
1997: Κυκλοφορία του βιβλίου της Δήμητρας Λιάνη – Παπανδρέου «10 χρόνια και 54 ημέρες».
1999: Πυρηνικό ατύχημα σε σταθμό στο εργοστάσιο στην Τοκαϊμούρα της Ιαπωνίας, 49 άτομα εκτίθενται σε ραδιενέργεια. Είναι το πρώτο ατύχημα σε πυρηνικό εργοστάσιο στην Ιαπωνία, βορειοανατολικά του Τόκιο.
1999: Η σκακίστρια Μαρία Κουβάτσου κατακτά την πρώτη θέση και το χρυσό μετάλλιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Νεανίδων στο Ερεβάν της Αρμενίας σε σύνολο 35 παικτριών.
1999: Ανακοινώνεται το νέο σήμα (ένα στεφάνι ελιάς) των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα.
2000: Στην Ολυμπιάδα του Σίδνεϊ, η ελληνική ομάδα του ανσάμπλ με τις Ειρήνη Αϊνδηλή, Εύα Χριστοδούλου, Μαρία Γεωργάτου, Χαρά Καρυάμη, Κλέλια Πανταζή και Άννα Πολλάτου, κατακτά το χάλκινο μετάλλιο με 39.285 βαθμούς. Η Μιρέλα Μανιάνη-Τζελίλη κατακτά το αργυρό μετάλλιο στον ακοντισμό με βολή στα 67.51 μέτρα και ο Αμιράν Καρντάνοφ κατακτά το χάλκινο στην κατηγορία των 54 κιλών της ελευθέρας πάλης . Η Μάριον Τζόουνς κερδίζει το τρίτο της μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ με την ομάδα των ΗΠΑ στη σκυταλοδρομία 4×400μ με χρόνο 3:22.62.
2001: Στο Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν παραδέχονται για πρώτη φορά ότι κρύβουν τον Οσάμα Μπιν Λάντεν.
2003: Δημιουργείται ο μεγαλύτερος όμιλος αερομεταφορών στην Ευρώπη και ο τρίτος στον κόσμο, με τη συγχώνευση της ολλανδικής KLM και της γαλλικής Air France.
2005: Στα τροπικά δάση των βόρειων περιοχών του Κονγκό, ερευνητές παρατήρησαν για πρώτη φορά γορίλες να χρησιμοποιούν κλαδιά από δέντρα ως εργαλεία, αποκαλύπτει μελέτη της Εταιρείας Διατήρησης της Αγριας Ζωής (WCS).
2006: Δεκαεπτά άτομα τραυματίζονται, εκ των οποίων τα τέσσερα σοβαρά, όταν ΙΧ αυτοκίνητο που οδηγούσε 35χρονος «εισέβαλε» σε καφετέρια του Διδυμότειχου.
2009: Καταργείται ο κωδικός για το Διαδίκτυο .yu που χρησιμοποιούσε η πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβία.
2009: Σεισμική δόνηση 7,6 βαθμών συγκλονίζει την περιοχή δυτικά της Σουμάτρα με αποτέλεσμα να βρουν τον θάνατο περισσότεροι από 1.100 άνθρωποι και 500.000 να μείνουν άστεγοι.
Γεννήσεις
1207 – Τζελαλεντίν Ρουμί, Πέρσης μυστικιστής και ποιητής
1227 – Πάπας Νικόλαος Δ’
1530 – Τζερόνιμο Μερκουριάλι, Ιταλός φιλόλογος και ιατρός
1783 – Ράινερ Ιωσήφ, αρχιδούκας της Αυστρίας
1834 – Λουί Μουγιάρ, Γάλλος εφευρέτης
1863 – Ράινχαρντ Σέερ, Γερμανός ναύαρχος
1870 – Ζαν Μπατίστ Περέν, Γάλλος φυσικός
1883 – Μπέρνχαρντ Ρουστ, Γερμανός αξιωματούχος των Ναζί
1887 – Λιλ Ντάγκοβερ, Γερμανίδα ηθοποιός
1895 – Αλεξάντρ Βασιλιέφσκι, Ρώσος στρατιωτικός
1895 – Λιούις Μάιλστοουν, Ρώσος σκηνοθέτης
1898 – Ορέστης Μακρής, Έλληνας ηθοποιός
1909 – Ιάσων Ζηργάνος, Έλληνας στρατιωτικός και κολυμβητής
1913 – Μπιλ Ουόλς, Αμερικανός κινηματογραφικός παραγωγός
1921 – Ντέμπορα Κερ, Σκωτσέζα ηθοποιός
1923 – Μαργαρίτα Παπανδρέου – Τσαντ, Σύζυγος του Ανδρέα Παπανδρέου
1924 – Τρούμαν Καπότε, Αμερικανός συγγραφέας
1924 – Νίκος Ρίζος, Έλληνας ηθοποιός
1926 – Τηλέμαχος Αλαβέρας, Έλληνας συγγραφέας
1928 – Έλι Βίζελ, Ρουμάνος συγγραφέας
1937 – Γιάννης Βόγλης, Έλληνας ηθοποιός
1939 – Έλλη Φωτίου, Ελληνίδα ηθοποιός
1941 – Πολ Μπρέμερ, Αμερικανός διπλωμάτης
1945 – Εχούντ Ολμέρτ, Ισραηλινός πολιτικός
1946 – Έκτορ Λαβό, Πορτορικανός τραγουδιστής
1947 – Μαρκ Μπόλαν, Άγγλος τραγουδιστής και κιθαρίστας
1950 – Ρενάτο Ζέρο, Ιταλός τραγουδοποιός
1951 – Κάθριν Μπολ, Αμερικανίδα κολυμβήτρια
1957 – Κυριάκος Αμοιρίδης, Έλληνας διπλωμάτης
1957 – Φραν Ντρέσερ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1961 – Μπερνάρ Μακούζα, πρωθυπουργός της Ρουάντα
1962 – Φρανκ Ράικαρτ, Ολλανδός ποδοσφαιριστής και προπονητής
1964 – Μόνικα Μπελούτσι, Ιταλίδα ηθοποιός
1970 – Νίκος Σακελλαρίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1971 – Τζένα Έλφμαν, Αμερικανίδα ηθοποιός
1975 – Μαριόν Κοτιγιάρ, Γαλλίδα ηθοποιός
1977 – Ρόι Κάρολ, Ιρλανδός ποδοσφαιριστής
1979 – Κλειώ-Δανάη Οθωναίου, Ελληνίδα ηθοποιός, τραγουδίστρια και μουσικός
1986 – Ολιβιέ Ζιρού, Γάλλος ποδοσφαιριστής
1997 – Μαξ Φερστάπεν, Ολλανδός οδηγός αγώνων
Θάνατοι
420 – Ιερώνυμος, Ρωμαίος ιερέας και θεολόγος
496 – Αθανάσιος Β’, Πατριάρχης Αλεξανδρείας
1089 – Θεοβάλδος Γ’, κόμης του Μπλουά
1193 – Ρομπέρ ντε Σαμπλέ, μέγας μάγιστρος των Ιπποτών του Ναού
1246 – Γιαροσλάβ Β’, πρίγκιπας του Βλαντίμιρ
1612 – Φεντερίκο Μπαρότσι, Ιταλός ζωγράφος
1911 – Μητροπολίτης Γρεβενών Αιμιλιανός
1955 – Τζέιμς Ντιν, Αμερικανός ηθοποιός
1955 – Μάικλ Τσέχοφ, Ρώσος ηθοποιός
1978 – Λαυρέντης Διανέλλος, Έλληνας ηθοποιός
1983 – Περικλής Χριστοφορίδης, Έλληνας ηθοποιός
1985 – Τσαρλς Ρίχτερ, Αμερικανός σεισμολόγος και φυσικός
1985 – Σιμόν Σινιορέ, Γαλλίδα ηθοποιός
1990 – Πάτρικ Γουάιτ, Αυστραλός συγγραφέας
2000 – Ιωάννα Τσάτσου, Ελληνίδα συγγραφέας
2010 – Δούκισσα (Δούκισσα Φωταρά), Ελληνίδα τραγουδίστρια