Σαν Σήμερα 4 Οκτωβρίου: Γεγονότα, γεννήσεις, θάνατοι
610: Ο Ηράκλειος φτάνει με πλοίο από την Αφρική στην Κωνσταντινούπολη και ανατρέπει τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Φωκά.
1302: Υπογράφεται συνθήκη ειρήνης μεταξύ της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και της Δημοκρατίας της Βενετίας.
1363: Οι κινέζικες επαναστατικές δυνάμεις των Κόκκινων Σαρικιών με επικεφαλής τον Τσου Γιουαντσάνγκ νικούν στη ναυμαχία της λίμνης Πογιάνγκ, σε μία από τις μεγαλύτερες ναυμαχίες της ιστορίας.
1582: Ο Πάπας Γρηγόριος ΙΓ’ εφαρμόζει το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Στην Ιταλία, την Πολωνία, την Πορτογαλία και την Ισπανία, η επόμενη ημέρα είναι η 15η Οκτωβρίου.
1824: Το Μεξικό γίνεται ομοσπονδιακή δΔημοκρατία, βασισμένη σε ένα σύνταγμα παρόμοιο με των ΗΠΑ.
1830: Το Βέλγιο ανεξαρτητοποιείται από την Ολλανδία και γίνεται αυτόνομο κράτος.
1853: Η Οθωμανική Αυτοκρατορία κηρύσσει τον πόλεμο στη Ρωσία. Αποτελεί την αρχή του Κριμαϊκού Πολέμου (22 Σεπτεμβρίου 1853 με το παλαιό ημερολόγιο).
1883: Ξεκινά για το παρθενικό του ταξίδι το θρυλικό τρένο Orient Express.
1904: Ιδρύεται στη Σουηδία η ΙΦΚ Γκέτεμποργκ.
1912: Μετά την άρνηση της Τουρκίας να υιοθετήσει τη διακοίνωση της Βουλγαρίας και της Σερβίας για την «επικύρωση της εθνικής αυτονομίας των εθνοτήτων της αυτοκρατορίας» και να προβεί σε διοικητικές πολιτικές μεταρρυθμίσεις στις περιοχές όπου ζουν εθνότητες χριστιανών, οι δυο χώρες κηρύσσουν τον πόλεμο κατά της Πύλης.
1919: Ο Ελληνικός Στρατός εισέρχεται στην Ξάνθη, όπου τον υποδέχονται με φρενίτιδα ενθουσιασμού οι κάτοικοι, ενώ οι Βούλγαροι αρχίζουν να αποχωρούν χωρίς επεισόδια.
1943: Σε ομιλία του μπροστά σε συγκέντρωση Γερμανών τοποτηρητών (Γκαουλάιτερ) στο κατεχόμενο Πόζναν της Πολωνίας, ο Χάινριχ Χίμλερ περιγράφει την εξολόθρευση των Εβραίων με λεπτομέρειες. Η ομιλία αυτή θα μαγνητοσκοπηθεί και θα αποτελέσει σημαντικό αποδεικτικό στοιχείο για τα εγκλήματα των ναζί στη Δίκη της Νυρεμβέργης.
1944: Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει την Πάτρα από τη γερμανική κατοχή. Παράλληλα, πραγματοποιείται καταδρομική επιχείρηση, κατάληψη και απελευθέρωση της Σάμου.
1952: Τοποθετείται εξωτερικά σε ασθενή ο πρώτος βηματοδότης, που κατασκευάστηκε από τον δρ. Πολ Ζολ του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.
1957: Εκτοξεύεται στο διάστημα, για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου, ο σοβιετικός μη επανδρωμένος δορυφόρος «Sputnik 1», προκαλώντας σοκ στη Δύση που αιφνιδιάζεται.
1958: Υιοθετείται το ισχύον Σύνταγμα της Γαλλίας.
1862: Ανταρσία κατά του Όθωνα ξεσπά στην Ακαρνανία, με επιεφαλής τον Θεοδωράκη Γρίβα.
1965: Ο Πάπας Παύλος ΣΤ’ φτάνει στη Νέα Υόρκη και γίνεται ο πρώτος ποντίφικας που επισκέπτεται την Αμερική.
1966: Η Μπασουτολάνδη ανεξαρτητοποιείται από το Ηνωμένο Βασίλειο και μετονομάζεται σε Λεσότο.
1974: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ιδρύει τη Νέα Δημοκρατία και δημοσιεύει την ιδρυτική της διακήρυξη.
1987: Σημειώνεται η μεγαλύτερη στιγμή στην ιστορία του ελληνικού βόλεϊ. Η εθνική ομάδα κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Γάνδης, καθώς νικά στον μικρό τελικό τη Σουηδία με 3-2.
1992: Boeing 747 της El Al συντρίβεται σε δύο πολυκατοικίες στο Άμστερνταμ, σκοτώνοντας 43 άτομα, εκ των οποίων 39 στο έδαφος.
1993: Στη Μόσχα, περίπου 10 ώρες μετά την επέμβαση των αρμάτων μάχης και των πιστών στον Μπόρις Γέλτσιν καταδρομέων, παραδίδονται οι εκατοντάδες έγκλειστοι του Ρωσικού Κοινοβουλίου που τυλίγεται στις φλόγες. Σύμφωνα με τις Αρχές, οι νεκροί ανέρχονται σε 31 και οι τραυματίες σε 219.
1994: Ισχυρός σεισμός μεγέθους 8,2 Ρίχτερ σημειώνεται με επίκεντρο τις νήσους Κουρίλες στη Ρωσία. Χάνουν τη ζωή τους 16 άτομα, ενώ ακολουθεί τσουνάμι, σχηματίζοντας τεράστια παλιρροϊκά κύματα.
1996: Ο Μιλτιάδης Έβερτ επανεκλέγεται πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας με ψήφους 103 έναντι 84 του Γιώργου Σουφλιά.
1999: Έξι νεκροί και πολλοί τραυματίες είναι ο απολογισμός της σύγκρουσης στα Τέμπη φορτηγού με το πούλμαν που μεταφέρει φιλάθλους του ΠΑΟΚ μετά το 1-1 με τον Παναθηναϊκό στο ΟΑΚΑ.
2005: Ξεκινούν επίσημα οι διαπραγματεύσεις ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
2009: Νίκη του ΠΑΣΟΚ με 10,5 μονάδες διαφορά και 160 έδρες «έβγαλε» η κάλπη. Σχηματίζεται πεντακομματική Βουλή με ΠΑΣΟΚ 43,92%, Νέα Δημοκρατία 33,48% 91, ΚΚΕ 7,54% 21, ΛΑΟΣ 5,63% 15 και ΣΥΡΙΖΑ 4,60% 13 να την αποτελούν. Την επόμενη μέρα ο Γιώργος Παπανδρέου θα ορκιστεί πρωθυπουργός.
2020: Οι πρόεδροι του Παλάου, του Ναούρου, του Κιριμπάτι, των Ομόσπονδων Πολιτειών της Μικρονησίας και των Νήσων Μάρσαλ εκδίδουν δήλωση με την οποία απειλούν να αποχωρήσουν από το Φόρουμ των Νήσων του Ειρηνικού εάν δεν επιλεγεί ο υποψήφιός τους ως Γενικός Γραμματέας. Ο πρόεδρος των Μικρονησιών David W. Panuelo δηλώνει ότι το θέμα είναι «αδιαπραγμάτευτο».
2020: Οι κάτοικοι της Νέας Καληδονίας απορρίπτουν την ανεξαρτησία από τη Γαλλία με ποσοστό 53,26% των ψήφων, σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα. Η συμμετοχή φέρεται να είναι υψηλή. Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαιρετίζει το αποτέλεσμα ως «ένδειξη εμπιστοσύνης στη Δημοκρατία».
2021: Έκθεση των Ηνωμένων Εθνών κατηγορεί όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές στη Λιβύη για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, ιδίως κατά κρατουμένων, μεταναστών και επιφανών γυναικών.
2021: Το Facebook, το Instagram, το WhatsApp και το Oculus παρουσιάζουν εκτεταμένη παγκόσμια διακοπή λειτουργίας που ξεκίνησε στις 15:39 UTC. Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι η διακοπή προκλήθηκε από μια ενημέρωση BGP από το Facebook.
2021: Στους επιστήμονες David Julius και Ardem Patapoutian απονέμεται το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής 2021 «για την ανακάλυψη των υποδοχέων της θερμοκρασίας και της αφής».
Γεννήσεις
1289 – Λουδοβίκος Ι’, βασιλιάς της Γαλλίας
1379 – Ερρίκος Γ’, βασιλιάς της Καστίλης
1472 – Λούκας Κράναχ ο πρεσβύτερος, Γερμανός ζωγράφος
1528 – Φρανθίσκο Γκερέρο, Ισπανός συνθέτης
1550 – Κάρολος Θ’, βασιλιάς της Σουηδίας
1626 – Ρίτσαρντ Κρόμγουελ, Άγγλος πολιτικός
1676 – Αλεξάντερ Σέλκιρκ, Σκωτσέζος ναυτικός
1759 – Γιόχαν Φίλιππ Ζίμπενκέες, Γερμανός φιλόλογος
1814 – Ζαν Φρανσουά Μιγέ, Γάλλος ζωγράφος
1822 – Ράδερφορντ Χαίηζ, 19ος πρόεδρος των ΗΠΑ
1881 – Βάλτερ φον Μπράουχιτς, Γερμανός στρατάρχης
1892 – Ένγκελμπερτ Ντόλφους, Αυστριακός πολιτικός
1895 – Μπάστερ Κίτον, Αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης
1903 – Ερνστ Κάλτενμπρουνερ, Αυστριακός στρατιωτικός
1913 – Μαρσιάλ Σελεστέν, πρωθυπουργός της Αϊτής
1916 – Βιτάλι Γκίνζμπουργκ, Ρώσος φυσικός
1923 – Τσάρλτον Ίστον, Αμερικανός ηθοποιός
1941 – Ρόμπερτ Γουίλσον, Αμερικανός σκηνοθέτης και θεατρικός συγγραφέας
1942 – Γιόχανα Σιγκουρδαντότιρ, Ισλανδή πολιτικός
1946 – Σούζαν Σαράντον, Αμερικανίδα ηθοποιός
1956 – Κρίστοφ Βαλτς, Αυστριακός ηθοποιός
1967 – Λιβ Σράιμπερ, Αμερικανός ηθοποιός
1975 – Αλεσάντρο Μαντσίνι, πολιτικός από τον Άγιο Μαρίνο
1980 – Τομάς Ροζίτσκι, Τσέχος ποδοσφαιριστής
1983 – Μάριος Νικολάου, Κύπριος ποδοσφαιριστής
1984 – Λένα Κάτινα, Ρωσίδα τραγουδίστρια
1988 – Ντέρικ Ρόουζ, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
1991 – Λούκας Βιγιαφάνιες, Αργεντινός ποδοσφαιριστής
1995 – Μίκολας Γιόζεφ, Τσέχος τραγουδιστής
Θάνατοι
744 – Γιαζίντ Γ’, Άραβας χαλίφης
1160 – Κωνσταντία της Καστίλης, βασίλισσα της Γαλλίας
1669 – Ρέμπραντ Χάρμενσοον φαν Ράιν (γνωστός ως Ρέμπραντ), Ολλανδός ζωγράφος
1800 – Ζαν Ερμάν, Γάλλος ιατρός και φυσιοδίφης
1827 – Γρηγόριος Ζαλύκης, Έλληνας διπλωμάτης και λεξικογράφος
1851 – Μανουέλ ντε Γοδόι, Ισπανός πολιτικός
1890 – Κάθριν Μπουθ, Αγγλίδα συνιδρυτής του Στρατού της Σωτηρίας
1903 – Ότο Βάινινγκερ, Αυστριακός φιλόσοφος
1904 – Ογκούστ Μπαρτολντί, Γάλλος γλύπτης
1910 – Παύλος Νικολαΐδης, Έλληνας οπλαρχηγός
1947 – Μαξ Πλανκ, Γερμανός φυσικός
1955 – Αλέξανδρος Παπάγος, Έλληνας στρατηγός και πολιτικός
1968 – Ηρακλής Μπάτζιος, Έλληνας πολιτικός
1970 – Τζάνις Τζόπλιν, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
1974 – Αν Σέξτον, Αμερικανίδα ποιήτρια
1982 – Γκλεν Γκουλντ, Καναδός πιανίστας
1982 – Στέφανος Χ. Στεφανόπουλος, Έλληνας πολιτικός
1984 – Βερνάρδος, πρίγκιπας της Σαξονίας-Μάινινγκεν
1997 – Αθανάσιος Τσαλδάρης, Έλληνας πολιτικός
2009 – Μερσέντες Σόσα, Αργεντινή τραγουδίστρια
2012 – Ντέιβιντ Άτκινσον, Καναδός ηθοποιός και τραγουδιστής
2013 – Võ Nguyên Giáp, Βιετναμέζος στρατηγός και πολιτικός, 3ος υπουργός Άμυνας του Βιετνάμ
2014 – Ζαν Κλοντ Ντιβαλιέ, Αϊτινός πολιτικός, 41ος πρόεδρος της Αϊτής
2020 – Κένζο Τακάντα, ιαπωνό-γάλλος σχεδιαστής μόδας