Την ημέρα του Αγίου Πατρικίου (St. Patricks Day) γιορτάζουν σήμερα ,17 Μαρτίου, οι απανταχού Ιρλανδοί που θα ξεχυθούν στους δρόμους ντυμένοι στα πράσινα, θα μαγειρέψουν τοπικά φαγητά και θα καταναλώσουν αύθονη μπύρα.
Ποιος ήταν ο Άγιος Πατρίκιος
Ο Άγιος Πατρίκιος, έζησε τον πέμπτο αιώνα και είναι ο προστάτης Άγιος της Ιρλανδίας. Γεννημένος στη Βρετανία, απήχθη και μεταφέρθηκε στην Ιρλανδία ως σκλάβος σε ηλικία 16 ετών. Αργότερα δραπέτευσε, αλλά επέστρεψε στην Ιρλανδία και θεωρείται ότι εκείνος μεταλαμπάδευσε τον Χριστιανισμό στον λαό της.
Στους αιώνες που ακολούθησαν το θάνατο του (πιστεύεται ότι ήταν στις 17 Μαρτίου 461 μ.χ. ), οι μύθοι γύρω από τη ζωή του έγιναν αναπόσταστο κομμάτι της κουλτούρας του ιρλανδικού λαού. Ίσως ο πιο γνωστός θρύλος του Αγίου Πατρικίου είναι ότι εξήγούσε την Αγία Τριάδα (Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα) χρησιμοποιώντας τα τρία φύλλα ενός ιρλανδικού τριφυλλιού.
Πότε γιορτάστηκε η πρώτη ημέρα του Αγίου Πατρικίου;
Από τον 9ο ή τον 10ο αιώνα περίπου, οι άνθρωποι στην Ιρλανδία τηρούν τη γιορτή του Αγίου Πατρικίου στις 17 Μαρτίου. Ωστόσο, η πρώτη παρέλαση για την Ημέρα του Αγίου Πατρικίου δεν πραγματοποιήθηκε στην Ιρλανδία αλλά στην Αμερική. Τα ιστορικά αρχεία δείχνουν ότι μια παρέλαση για την Ημέρα του Αγίου Πατρικίου πραγματοποιήθηκε στις 17 Μαρτίου 1601 σε μια ισπανική αποικία του Αγίου Αυγουστίνου της Φλόριντα.
Έκτοτε, με το ιρλανδικό εθνικό φρόνημα να γιγαντώνεται από τους Ιρλανδούς μετανάστες στις ΗΠΑ και με τη βοήθεια θρησκευτικών και κοινωνικών, και αδελφικών οργανώσεων η δημοφιλία των παρελάσεων εκείνων κορυφώθηκε. Σήμερα, αυτή η παρέλαση είναι η παλαιότερη πολιτική παρέλαση στον κόσμο και η μεγαλύτερη στις Ηνωμένες Πολιτείες, με περισσότερους από 150.000 συμμετέχοντες. Κάθε χρόνο, σχεδόν 3 εκατομμύρια άνθρωποι ακολουθούν την πομπή, η οποία διαρκεί περισσότερες από πέντε ώρες. Η Βοστώνη, το Σικάγο και η Φιλαδέλφεια γιορτάζουν επίσης την ημέρα με παρελάσεις στις οποίες συμμετέχουν σχεδόν 20.000 άνθρωποι.
Οι εορτασμοί σήμερα σε όλο τον κόσμο
Το αξιοσημέιωτο είναι ότι μέχρι τον 20ό αιώνα η ημέρα του Αγίου Πατρικίου στην Ιρλανδία δεν έχει καμία σχέση με τους εορτασμούς στις ΗΠΑ, αφού επρόκειτο για μία χριστιανική γιορτή, που μάλιστα έπεφτε εντός της Σαρακοστής. Οι οικογένειες πήγαιναν στην εκκλησία το πρωί και το απόγευμα γινόταν ένα είδος γιορτής όχι όμως με τα σημερινά δεδομένα.
Έπειτα καθιερώθηκαν και στην Ιρλανδία οι παρελάσεις ενώ σήμερα η γιορτή έχει εξαπλωθεί σε περισσότερες από 150 πόλεις σε όλο τον κόσμο, με επίκεντρο φυσικά το Δουβλίνο. Πριν μερικές δεκαετίες η άλλοτε αμιγώς χριαστινή γιορτή «μπολιάστηκε» με παραδοσικά στοιχεία της Ιρλανδίας και περιλαμβάνει πλέον καλικαντζάρους, συναυλίες με παραδοσιακή μουσική, πράσινες φορεσιές, τριφύλι και κατανάλωση μπύρας. Όσο για το φαγητό, για τη μέρα ενδείκνυνται μοσχάρι κατσαρόλας σε μπίρα, πίτα με αρνί και βοδινό με λάχανο.
Σήμερα ολόκληρη η Ιρλανδία θα βαφτεί πράσινη για τους εορτασμούς κατά τους οποίους χιλιάδες πολιτών θα συμμετάσχουν στις εκατοντάδες εκδηλώσεις. Στο Δουβλίνο θα γίνει για ακόμα μία χρονιά η παγκοσμίως γνωστή παρέλαση και η πομπή αναμένεται να διασχίσει μια πορεία 3 χιλιομέτρων, με σημείο εκκίνησης την πλατεία Parnell.
Πλέον η γιορτή του Αγίου Πατρίκιου γιορτάζεται σε όλο τον κόσμο καθώς τείνει να αποσυνδεθεί από την καθολική εκκλησία και τους Ιρλανδούς και να γίνει μια συμβολική γιορτή της φιλίας και της αγάπης μεταξύ των ανθρώπων. Στο Σικάγο των ΗΠΑ, ολόκληρο το ποτάμι που διασχίζει την βάφτηκε ήδη πράσινο, μια παράδοση που ξεκίνησε το 1962.
10 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για την ημέρα του Αγίου Πατρικίου
Ο Άγιος Πατρίκιος δεν ήταν Ιρλανδός
Το πραγματικό του όνομα ήταν «Maewyn Succat». Γεννήθηκε στα τέλη του 4ου αιώνα στην Βρετανία, από γονείς με ρωμαϊκή καταγωγή. Απήχθη από Ιρλανδούς πειρατές και πουλήθηκε ως σκλάβος. Απέδρασε, επέστρεψε στην Βρετανία και βρήκε καταφύγιο σε μοναστήρι. Χρόνια μετά έγινε ιερέας, έλαβε το όνομα Πατρίκιος και επέστρεψε στην Ιρλανδία ως ιεραπόστολος, με στόχο τη διάδοση του Χριστιανισμού στη χώρα. Θεωρείται προστάτης Άγιος και φωτιστής της Ιρλανδίας και κατά την παράδοση είναι αυτός που την ημέρα της Κρίσης θα «κατατάξει» τους Ιρλανδούς.
Το χρώμα του Άγιου Πατρικίου δεν ήταν το πράσινο
Το χρώμα που παραδοσιακά συνδέεται με τον Άγιο Πατρίκιο ήταν το μπλε, υπάρχει μάλιστα μια συγκεκριμένη απόχρωση του μπλε που ονομάζεται «του Αγίου Πατρικίου».
Το πράσινο έγινε δημοφιλές από τον 18ο αιώνα, όταν προέκυψε η ιδέα το «τριφύλλι» να γίνει σύμβολο του κινήματος ανεξαρτησίας.
Κατά συνέπεια, το πράσινο έγινε το χρώμα των Ιρλανδών αυτονομιστών.
Κάθε χρόνο, η συντριπτική πλειονότητα όσων συμμετέχουν στους εορτασμούς για την ημέρα του Αγίου Πατρικίου φορούν πράσινα.
Στο Σικάγο ο ποταμός, «βάφεται» πράσινος με φυσική μπογιά, επί πέντε ώρες.
Γιατί το τριφύλλι συνδέεται με τον Άγιο Πατρίκιο;
Χρησιμοποιούσε το τριφύλλι για να εξηγήσει το μυστήριο της Αγίας Τριάδας στους παγανιστές.Ο Πατέρας, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα μπορούν να είναι ξεχωριστές οντότητες και μια ταυτόχρονα. Στις ημέρες μας, το τριφύλλι, ειδικά το σπάνιο «τετράφυλλο», θεωρείται ότι φέρνει τύχη.
Έδιωξε ο Άγιος Πατρίκιος τα φίδια από την Ιρλανδία;
Οι επιστήμονες διαψεύδουν τον θρύλο, υποστηρίζοντας ότι την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν φίδια στην Ιρλανδία.
Γιατί η επέτειος γιορτάζεται στις 17 Μαρτίου;
Ο Άγιος Πατρίκιος απεβίωσε στις 17 Μαρτίου 461. Σύμφωνα με την παράδοση της Καθολικής Εκκλησίας, η ημέρα θανάτου ενός Αγίου, είναι η ημέρα που μπαίνει στον Παράδεισο. Είναι εθνική γιορτή, όχι μόνο στην Ιρλανδία αλλά και στο νησί Μονσεράτ της Καραϊβικής, που ιδρύθηκε από Ιρλανδούς πρόσφυγες. Στην Βόρεια Ιρλανδία είναι αργία.
Μέχρι το 1970 οι παμπ ήταν κλειστές
Σύμφωνα με την ιρλανδική νομοθεσία, μέχρι το 1970, η ημέρα του Αγίου Πατρικίου ήταν θρησκευτική γιορτή, κάτι που σήμαινε ότι κανείς δεν επιτρεπόταν να εργάζεται. Στη συνέχεια, όταν έγινε εθνική γιορτή, ο νόμος άλλαξε και οι παμπ άνοιξαν για τους εορτασμούς. Στις μέρες μας πολλοί επικρίνουν τους εορτασμούς, λέγοντας ότι έχουν χάσει τον θρησκευτικό τους χαρακτήρα, λόγω της άκρατης εμπορευματοποίησης.
Μια γιορτή για τους απανταχού Ιρλανδούς
Οι εορτασμοί σε ολόκληρο τον κόσμο περιλαμβάνουν παρελάσεις, φεστιβάλ και τα επονομαζόμενα «céilithe» (πάρτι με παραδοσιακή κέλτικη μουσική και χορό).
Η πρώτη παρέλαση για την ημέρα του Αγίου Πατρικίου έγινε στην Νέα Υόρκη, τη δεκαετία του 1760.
Σήμερα, 33,3 εκατομμύρια Αμερικανοί (το 10,5% του πληθυσμού των ΗΠΑ) έχουν ιρλανδικές ρίζες. Στην Ιρλανδία ζουν 4,59 εκατομμύρια. Ένας από τους βασικούς λόγους της αθρόας μετανάστευσης ήταν ο «λιμός της πατάτας» στα τέλη της δεκαετίας του 1840, όταν πολλοί Ιρλανδοί αναγκάστηκαν να καταφύγουν στις ΗΠΑ.
Στις ΗΠΑ, 16 πόλεις ονομάζονται Δουβλίνο.
Τι συμβολίζουν οι καλικάντζαροι;
Κατά την ιρλανδική παράδοση, οι καλικάντζαροι είναι φύλακες μπαούλων με χρυσάφι, στην άκρη του ουράνιου τόξου.
Η ημέρα της Guinness
Οι πωλήσεις της μπίρας Guinness εκτοξεύονται την ημέρα του Αγίου Πατρικίου. Κατά μέσο όρο 5,5 εκατομμύρια ποτήρια της περίφημης μαύρης μπίρας πωλούνται καθημερινά σε όλο τον κόσμο. Στις 17 Μαρτίου όμως, καταναλώνονται πάνω από 13 εκατομμύρια.
Εορτασμός του Αγίου Πατρίκιου και στην Ελλάδα
Η Ελληνο-Ιρλανδική κοινότητα είναι απο τις πιο δυναμικές κοινότητες μεταναστών στην Ελλάδα. Ιρλανδοί που μένουν χρόνια στην χώρα μας έχουν διαπρέψει σε όλους τους τομείς, έχουν ενσωματωθεί με Έλληνες αλλά πάντα κρατάνε ψιλά τις παραδόσεις τους.
Κάθε χρόνο στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία γίνεται το Irish Ball Gala, με μεγάλη συμμετοχή και επιτυχία .
Προς τιμήν του Αγίου Πατρικίου , φωτίζεται το Παναθηναίκο στάδιο και η αψίδα του Ανδριανού στο χρώμα του πράσινου.
Παρα πολλά μαγαζιά στην πρωτεύουσα γιορτάζουν τον ΄Αγιο Πατρίκιο και ειδικά οι Irish pubs που μοιράζουν τα πράσινα καπέλα στο κοινό με το σήμα της Guinness.
Eλληνικές αξιόλογες μπάντες που παίζουν Ιρλανδική και κέλτικη μουσική διασκεδάζουν τον κόσμο. Eνδεικτικά κάποιες απο τις πιο δημοφιλής μπάντες : Ιernis, Noriana, Tir Fada απο Θεσσαλονίκη, Tree Celts απο Βόλο, Solastas, Plump, Curfa Gaelic Choir , Beer for Breakfast απο Γιάννενα.
Αλλα και στην Θεσσαλονίκη γιορτάζεται ο Άγιος Πατρίκιος με τιμές με αφετηρία την pub Dubliner.
Βέβαια η μεγάλη γιορτή γίνεται στα Γρεβενά. Το σλόγκαν είναι “όποιος έρχεται στα Γρεβενά είναι σαν να ταξιδεύει στην Ιρλανδία” και αυτό γιατί εκείνες τις μέρες ο επισκέπτης, πέρα από τα live, μπορεί να γευτεί ιρλανδικά μενού σε τοπικά εστιατόρια και να δοκιμάσει ιρλανδικά αρτοποιήματα σε φούρνους της περιοχής. Eπίσης μπορεί να κάνει μαθήματα ιρλανδικού χορού, να παρακολουθήσει προβολές ταινιών, ομιλίες για τον πολιτισμό τους και να παραβρεθεί σε βραδιά αφιερωμένη στη λογοτεχνία.»
Ο διοργανωτής της γιορτης είναι ο Στέλιος Παπαλαμπρόπουλος και αναφέρει πως «Θέλω να έρθει κόσμος στην πόλη και αν μας επισκεφθεί κάποιος αυτή την περίοδο θα δει ότι είναι σαν να βρίσκεται στην Ιρλανδία. Τα ποτάμια και το πράσινο που κυριαρχεί θυμίζει πολύ το ιρλανδικό τοπίο. Από το 2018 τελούμε υπό την αιγίδα της ιρλανδικής πρεσβείας και ο απώτερος στόχος μου είναι, πέρα από τη χαρά που θα δίνουμε στους ανθρώπους, να αδελφοποιηθούμε με μία πόλη της Ιρλανδίας. Να κάνουμε μία σύναξη Ελλήνων και Ιρλανδών μουσικών και να “συνομιλήσουμε” μέσω των βιολιών που κυριαρχούν και στις δύο κουλτούρες. Θα ήταν ωραίο να ανταλλάξουμε ακόμα και προϊόντα.»
Παρότι Χριστιανική γιορτή των Καθολικών, ευχόμαστε να επεκταθεί σε όλο τον κόσμο γιατι προσφέρει μόνο χαρα και διασκέδαση. Η Ελληνική ιστορία έχει πολλές ομοιότητες με την Ιρλανδική και είναι αρκετοί που τις έχουν χαρακτηρίσει αδερφές χώρες, οπότε μια Ιρλανδική γιορτή δεν είναι έξω απο την Ελληνική πραγματικότητα. Να αναφερθεί επίσης οτι η ημέρα του Αγίου Πατρικίου γιορτάστηκε επίσημα από την Ελληνική εκκλησια το 2018 μιας και πρόκειται για Άγιο προ του σχίσματος των δυο εκκλησιών.
Πηγές : https://www.kathimerini.gr/ https://gr.euronews.com/ https://www.facebook.com/GreekIrishSociety https://www.makthes.gr/
Μαρία Πετρουτσά.