Η δικαιοσύνη, μαζί με άλλα θεμελιώδη δικαιώματα όπως η υγεία, η ασφάλεια και η ελευθερία, αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα ανθρώπινα δικαιώματα και έναν από τους πυλώνες της αστικής μας κοινωνίας. Για το λόγο αυτό σχεδόν κάθε κράτος έχει αναπτύξει ένα δίκτυο δικαστηρίων, περισσότερο ή λιγότερο ευρύ, με σκοπό να φέρει τη δικαιοσύνη όσο πιο κοντά γίνεται στους πολίτες.Οι υπεύθυνοι στη διοίκηση και διαμορφωτές πολιτικής θα πρέπει να προχωρούν σε μεταρρυθμίσεις και να λαμβάνουν λειτουργικές αποφάσεις σχεδιασμού (ή πιθανόν ανά-σχεδιασμού) του δικαστικού χάρτη μίας ολόκληρης χώρας ή ενός τμήματός της όπου θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη κατά τον σχεδιασμό το μέγεθος και την τοποθεσία του συγκεκριμένου δικαστηρίου , βασικοί παράγοντες ώστε να εξασφαλιστεί η επίτευξη βέλτιστου επιπέδου αποτελεσματικότητας και ποιότητας. Με άλλα λόγια, στόχος θα πρέπει να είναι η μεγιστοποίηση του επιπέδου παροχής υπηρεσιών της δικαιοσύνης, ενώ παράλληλα θα πρέπει να επιζητείται να βελτιωθούν τα λειτουργικά της κόστη και οι επενδύσεις που απαιτούνται.
Αρχικά στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που εγκρίθηκε στις 13 Ιουλίου 2021 από το Συμβούλιο Οικονομικών Δημοσιονομικών Θεμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ecofin) και συγκεκριμένα στις σελίδες του ανωτέρω σχεδίου , 683 έως 693 αναφέρεται ως στόχος του η ‘’Αναθεώρηση του δικαστικού χάρτη’’. Συγκεκριμένα, στην σελίδα 686 αυτού γίνεται αναφορά στην έναρξη ισχύος πρωτογενούς νομοθεσίας για την αναθεώρηση του δικαστικού χάρτη της διοικητικής δικαιοσύνης, στην σελίδα 688 γίνεται λόγος για την έναρξη ισχύος πρωτογενούς νομοθεσίας για την αναθεώρηση του δικαστικού χάρτη της αστικής και ποινικής δικαιοσύνης. Περαιτέρω προβλέπεται (σελίδα 693), ότι μέχρι το 4ο τρίμηνο του 2025 θα έχει υλοποιηθεί πλήρως η αναθεώρηση του δικαστικού χάρτη της διοικητικής, πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης.
Με αυτή την γενική και αόριστη διατύπωση σε συνδυασμό με την φημολογούμενη στο παρελθόν πιθανότητα συγχώνευσης / κατάργησης Πρωτοδικείων γίνεται αντιληπτό, ότι το εν λόγω σχέδιο κινείται προς αυτή την απευκταία κατεύθυνση.
Επίσης στις σελίδες 814 και 818 του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότηταςαναφέρεται , ότι έχουν ενημερωθεί οι σχετικοί φορείς μεταξύ των οποίων η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, πλην όμως μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής της Ολομέλειας δηλώνουν ότι κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα δεν έλαβαν ποτέ γνώση του Σχεδίου, ώστε να εκθέσουν τις απόψεις τους και ως εκ τούτου τίθεται μείζον θέμα αναφορικά και με την ίδια την Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων.
Στην συνέχεια στο Σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης για το νέο Κώδικα οργανισμού δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών λειτουργών που έχει κατατεθεί πρόσφατα στην Βουλή, γίνεται επίσης αναφορά στο άρθρο 2 αυτού, σε διαδικασία συγχώνευσης και κατάργησης δικαστηρίων γεγονός, το οποίο καταδεικνύει, ότι ο αρμόδιος υπουργός προωθεί ακάθεκτος το νομικό πλαίσιο, το οποίο θα οδηγήσει στην συγχώνευση / κατάργηση Πρωτοδικείων συνδεόμενη δε με την χρήση ψηφιακών μέσων και την εξάλειψη της φυσικής παρουσίας των δικηγόρων στα ακροατήρια. Η αποδυνάμωση των περιφερειακών Πρωτοδικείων και η συρρίκνωση της δικαστηριακής ύλης, επιβεβαιώνεται με το άρθρο 4 παράγραφος 6 του σχεδίου κώδικα οργανισμού δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών λειτουργών, στο οποίο αναφέρεται, ότι στα πολιτικά Πρωτοδικεία και Εφετεία Αθηνών και Θεσσαλονίκης είναι δυνατή η σύσταση ειδικών τμημάτων, τα οποία θα εκδικάζουν διαφορές, οι οποίες αφορούν το εθνικό και ενωσιακό δίκαιο των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, της ενέργειας και της προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Μάλιστα αναγράφεται ρητά, ότι τα συγκεκριμένα ως άνω Δικαστήρια θα έχουν κατά περίπτωση εξαιρετική αρμοδιότητα και θα καλύπτουν όλες τις περιφέρειες της χώρας. Περαιτέρω προβλέπεται, ότι στα ειδικά αυτά τμήματα, μπορούν να εισαχθούν για εκδίκαση άλλες υποθέσεις, εφόσον τούτο επιβληθεί από υπηρεσιακές ανάγκες, γεγονός, που καταδεικνύει, ότι υφίσταται πραγματικά σχέδιο συγχώνευσης / κατάργησης των περιφερειακών Πρωτοδικείων της χώρας.
Είναι προφανές λοιπόν, ότι η Κυβέρνηση της ΝΔ παρά τις διαβεβαιώσεις του Υπουργού Δικαιοσύνης κ. Τσιάρα <<ότι δεν υφίσταταιθέμα κατάργησης του Πρωτοδικείου Αμαλιάδας και ότι το σχετικό πόρισμα από την Παγκόσμια Τράπεζα θα παραδοθεί μετά το Ιούνιο του 2023 >>, δηλαδή μετά τις Εθνικές εκλογές, μας εμπαίζει και προχωράει σε ένα οργανωμένο σχέδιο αποδυνάμωσης, που μπορεί να φτάσει και στην κατάργηση όλων των περιφερειακών Πρωτοδικείων της χώρας και δη της Αμαλιάδας.
Η πολιτική της ΝΔ δυστυχώς, δεν μπορεί να πείσει γιατί είναι αυτή που ουσιαστικάαποφάσισε το κλείσιμο των Πανεπιστημιακών Τμημάτων της Ηλείαςκεκτημένο ετών , έχει αφήσει τον Νομό Ηλείας χωρίς Δημόσια Υγεία , είναι αυτή που το 2006 έκλεισε τους Τομείς Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων της Ηλείας και τους μετέφερε στην Αχαΐα και λόγω Πυρκαγιών του 2007 και Σεισμών του 2008 έκανε επανασύστασή τους, είναι αυτή που το 2013 έβγαλε σε διαθεσιμότητα δεκάδες εργαζόμενους σε περιφερειακές υπηρεσίες στη Χώρα και δη στο ΤΑΣ- ΤΑΠ του Νομού Ηλείας θέτοντας λουκέτα και αφήνοντας πολίτες Ηλείους χωρίς να μπορούν να εισπράξουν κρατικές αρωγές με ισχυρό αντίκτυπο στην Τοπική Οικονομία .
Νίκη Κοκκαλιάρη
Πολιτικός Μηχανικός M.Sc