Σαν Σήμερα 23 Σεπτεμβρίου: Γεγονότα, γεννήσεις, θάνατοι
Γιορτάζουν
Ξανθίππη, Ξάνθιππος, Πολυξένη.
Επέτειοι
- Διεθνής Ημέρα των Νοηματικών Γλωσσών
- Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς
- Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Αθλητισμού
- Ημέρα Βιολογικής Παραγωγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης
- Παγκόσμια Ημέρα Αμφισεξουαλικότητας
Όσα έγιναν σαν σήμερα στην Ελλάδα και τον κόσμο
1122: Ο Πάπας Κάλλιστος Β’ και ο Ερρίκος Ε’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας καταλήγουν σε συμφωνία, γνωστή ως το Κονκορδάτο της Βορμς, βάζοντας τέλος στη διαμάχη τους.
1459: Πραγματοποιείται η μάχη του Μπλορ Χιθ, η πρώτη μεγάλη μάχη του Πολέμου των Ρόδων.
1529: Αρχίζει η Πολιορκία της Βιέννης από τις δυνάμεις του οθωμανού σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς.
1719: Το Λιχτενστάιν κηρύττει ανεξαρτησία από τη Γερμανική Αυτοκρατορία.
1779: Ο Τζον Πολ Τζόουνς, έχοντας τη διοίκηση του USS Bonhomme Richard, κερδίζει στη ναυμαχία του Φλάμπορο, στα πλαίσια της Αμερικανικής Επανάστασης.
1795: Ιδρύεται στο Παρίσι η Βουλή των 500.
1806: Επιστροφή των Λιούις και Κλαρκ από το βορειοδυτικό Ειρηνικό.
1821: Η Τριπολιτσά (Τρίπολη) πέφτει στα χέρια των Ελλήνων επαναστατών. Σύμφωνα με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, 32.000 Τούρκοι και Εβραίοι πέφτουν νεκροί. «Το άλογό μου από τα τείχη έως τα σαράγια δεν επάτησε γη», αναφέρει χαρακτηριστικά στα απομνημονεύματά του. Οι Αλβανοί έρχονται σε συμφωνία με τον «Γέρο του Μωριά» και αποχωρούν χωρίς να υποστούν το παραμικρό.
1846: Ο Γερμανός αστρονόμος, Γιόχαν Γκότφριντ Γκέιλ, ανακαλύπτει τον όγδοο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, τον Ποσειδώνα.
1868: Στο Πουέρτο Ρίκο, στην πόλη Λάρες, πραγματοποιείται η πρώτη επιτυχημένη απόπειρα επαναστατικής εξέγερσης, το Γκρίτο ντε Λάρες. Πρόκειται για το πρώτο βήμα προς την ανεξαρτησία της χώρας, καθώς είναι η μοναδική φορά σε 400 χρόνια που επαναστατούν ενάντια στην ισπανική κυριαρχία.
1913: Ο Γάλλος αεροπόρος, Ρολάν Γκαρός, πραγματοποιεί πτήση 558 μιλίων, από τα οποία τα 437 πάνω από τη θάλασσα, διανύοντας την απόσταση από το Φρεζί, κοντά στις Κάννες, μέχρι την Μπιζέρτα, κοντά στην Τύνιδα. Είναι η μακρύτερη, χωρίς ενδιάμεσο σταθμό, πτήση εκείνης της περιόδου.
1915: Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος εξαναγκάζει τον Ελευθέριο Βενιζέλο σε παραίτηση. Οι σύμμαχοι αποβιβάζουν στρατιωτικές δυνάμεις στη Θεσσαλονίκη, παραβιάζοντας την ουδετερότητα.
1930: Κατοχυρώνεται με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας η λάμπα «γλόμπος» στον Γερμανό Γιοχάνες Οστερμάγιερ.
1932: Το βασίλειο Νατζντ και Χετζάζ συγχωνεύεται με τις οάσεις Αλ Χασά και Αλ Κατίφ και υπό τον βασιλιά Αμπντούλ Αζίζ Ιμπν Σαούντ σχηματίζεται η Σαουδική Αραβία, το μοναδικό κράτος του κόσμου που φέρει το όνομα του ηγεμόνα του.
1942: Αρχίζουν πειραματικά στο Άουσβιτς οι εκτελέσεις Εβραίων με θανατηφόρα αέρια.
1942: Οι Αυστραλοί επιτίθενται κατά των Ιαπώνων στη Νέα Γουινέα, στα πλαίσια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
1943: Στην Ιταλία, οι ναζί καταστρέφουν το λιμάνι της Νάπολης και βυθίζουν πολλά πλοία.
1949: Στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος Χάρι Τρούμαν ανακοινώνει ότι η ΕΣΣΔ πραγματοποίησε δοκιμή ατομικής βόμβας.
1956: Το μουσείο της Ακρόπολης, που παρέμενε κλειστό από την περίοδο της κατοχής, ανοίγει και πάλι τις πόρτες του με νέες αίθουσες.
1964: Ανοίγει η Όπερα του Παρισιού με καινούργια οροφή, την οποία έχει φιλοτεχνήσει ο Μαρκ Σαγκάλ.
1966: Διακόπτεται η συναυλία των Rolling Stones στο Royal Albert Hall του Λονδίνου, μετά την ανεξέλεγκτη εισβολή θαυμαστών τους στη σκηνή.
1972: Στις Φιλιππίνες, ο πρόεδρος Φερνινάντ Μάρκος κηρύσσει στρατιωτικό νόμο, με σκοπό τον περιορισμό της διαφθοράς, της βίας και του πληθωρισμού.
1973: Σε ηλικία 78 ετών ο Χουάν Περόν παίρνει το 61,5% των ψήφων και επιστρέφει στην εξουσία της Αργεντινής ως πρόεδρος της χώρας. Η δεύτερη γυναίκα του, Ιζαμπέλ, ορίζεται αντιπρόεδρος, τίτλο που η Εβίτα είχε ευγενικά αποποιηθεί.
1974: Νομιμοποιείται το Κομουνιστικό Κόμμα Ελλάδος (ΚΚΕ), με νομοθετικό διάταγμα της κυβέρνησης εθνικής ενότητας.
1980: Στην Ινδία, η Ιντίρα Γκάντι αποκτά το δικαίωμα να φυλακίζει χωρίς δίκη.
1983: Ο Άγιος Χριστόφορος και Νέβις γίνεται μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
1991: Το Κοινοβούλιο της Αρμενίας κηρύσσει την ανεξαρτησία της Δημοκρατίας από τη Μόσχα.
1993: Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αναθέτει στο Σίδνεϊ τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2000, 37 χρόνια μετά την Ολυμπιάδα της Μελβούρνης.
1995: Στην Πάτμο φτάνει ο οικουμενικός πατριάρχης Βαρθολομαίος Α΄για τις εκδηλώσεις της επετείου των 1.900 χρόνων από τη συγγραφή της Αποκάλυψης του Ιωάννη.
1998: Ο Σορίν Ματέι, ένας από τους πιο επικίνδυνους κακοποιούς, παγιδεύεται από την αστυνομία σε ισόγειο διαμέρισμα της οδού Νιόβης 4 στην Αθήνα, όπου βρίσκεται με μία φίλη του. Κατορθώνει να διαφύγει σε άλλο διαμέρισμα, όπου, κρατώντας μία χειροβομβίδα, πιάνει ομήρους μία οικογένεια. Η αστυνομία αποφασίζει έφοδο και ο Ρουμάνος πυροδοτεί τη χειροβομβίδα, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί σοβαρά η όμηρος Αμαλία Γκινάκη (αργότερα θα χάσει τη ζωή της) και ελαφρότερα ο ίδιος ο Ματέι, ο αρχηγός της EΛAΣ, Αθανάσιος Βασιλόπουλος, ο υπαρχηγός Ιωάννης Γεωργακόπουλος, ο υπαστυνόμος Νίκος Μαρκόπουλος και ο αστυφύλακας και οδηγός του αρχηγού της EΛAΣ Γιώργος Παλιούρας.
1999: Αρχίζει η πτώση της τιμής των μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών, με πολλές από τις μετοχές να αποδεικνύονται «φούσκες».
2000: Ο Πύρρος Δήμας κερδίζει το τρίτο του συνεχόμενο ολυμπιακό μετάλλιο στην κατηγορία των 85 κιλών της άρσης βαρών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ, σηκώνοντας 175 κιλά στο αρασέ, 215 στο ζετέ και 390 στο σύνολο και ισοφαρίζει το ρεκόρ του Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου. Την ίδια ημέρα η Κατερίνα Θάνου κερδίζει το αργυρό μετάλλιο στο αγώνισμα των 100 μ. με χρόνο 11.12.
2002: Μις Υφήλιος 2002 γίνεται η μις Παναμάς, Τζάστιν Πασέκ, μετά την παραίτηση της μις Ρωσίας, Οξάνα Φεντόροβα, για να παντρευτεί. Για πρώτη φορά στα 52 χρόνια του θεσμού, η μις Υφήλιος παραιτείται από τον τίτλο της.
2005: Ένας άνθρωπος χάνει τη ζωή του και έξι άλλοι τραυματίζονται όταν καταπλακώνονται από το στέγαστρο στον αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου Σαντορίνης.
2006: Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες ο στρατός του Λιβάνου αναπτύσσεται στη μπλε γραμμή -που λειτουργεί ως σύνορο μεταξύ Ισραήλ και νότιου Λιβάνου- με την υποστήριξη κυανοκράνων του ΟΗΕ, στο πλαίσιο της εφαρμογής του ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας για τον τερματισμό του πολέμου.
2006: Η Αυστραλία κατακτά για πρώτη φορά στην ιστορία της τον τίτλο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Καλαθοσφαίρισης γυναικών, νικώντας στον τελικό στη Βραζιλία την ομάδα της Ρωσίας, με 91-74. Το χάλκινο μετάλλιο κατακτούν οι ΗΠΑ, με νίκη επί της με διοργανώτριας Βραζιλίας με 99-79.
2020: Οι δυνάμεις του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (ΛΕΣ) του Χαλίφα Χάφταρ, που εδρεύουν στην ανατολή, δηλώνουν ότι σκότωσαν τον Αμπού Μοάζ αλ-Ιράκι, ηγέτη του ΙΚΙΛ στη Λιβύη, στην έρημη πόλη Σεμπά.
2020: Ο Πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο ορκίζεται για έκτη θητεία στο αξίωμα σε μια απροειδοποίητη ορκωμοσία στο Παλάτι της Ανεξαρτησίας στο Μινσκ. Η αντιπολίτευση και ορισμένες ξένες κυβερνήσεις δεν αναγνωρίζουν τη νομιμότητα της ορκωμοσίας και καλούν σε συνέχιση της αντίστασης των πολιτών.
2020: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αρνείται να δεσμευτεί για ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας εάν χάσει στις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου, λέγοντας ότι «θα πρέπει να δούμε τι θα συμβεί».
2020: Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν κάποιο χωνευτό ατσάλι από χρώμιο (ανοξείδωτο ατσάλι) που κατασκευάστηκε για πρώτη φορά στην Περσία ήδη από τον 11ο αιώνα.
2021: Η μεγαλύτερη κατασκευάστρια εταιρεία ακινήτων της Κίνας Evergrande χάνει την προθεσμία πληρωμής 83,5 εκατομμυρίων δολαρίων σε υπεράκτια ομόλογα, αυξάνοντας τις πιθανότητες χρεοκοπίας της.
2021: Η Ουκρανία ψηφίζει νόμο που διατάσσει τους ολιγάρχες να μείνουν μακριά από την πολιτική, μία ημέρα μετά την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας ενός βοηθού του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, η οποία, σύμφωνα με αξιωματούχους, θα μπορούσε να αποτελεί απάντηση στη μεταρρύθμιση.
2021: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοινώνει ότι σχεδιάζει να απαιτήσει η σύνδεση USB-C να γίνει η τυπική θύρα για την ενσύρματη φόρτιση όλων των smartphones, των tablet, των φωτογραφικών μηχανών, των ακουστικών, των φορητών ηχείων και των φορητών κονσόλων βιντεοπαιχνιδιών.
Γεννήσεις
63 π.Χ. – Οκταβιανός Αύγουστος, Ρωμαίος αυτοκράτορας
1215 – Κουμπλάι Χαν, Μογγόλος αυτοκράτορας
1371 – Τσενκ Χι, Κινέζος θαλασσοπόρος
1491 – Ζακ Καρτιέ, Γάλλος εξερευνητής
1519 – Φραγκίσκος του Ανγκιάν, Γάλλος στρατιωτικός
1713 – Φερδινάνδος ΣΤ’, βασιλιάς της Ισπανίας
1791 – Γιόχαν Ένκε, Γερμανός αστρονόμος
1791 – Λάμπρος Ζαβός, Έλληνας αρχιτέκτονας και πολιτικός μηχανικός
1819 – Ιππόλυτος Φιζό, Γάλλος φυσικός
1838 – Βικτόρια Γούντχαλ, Αμερικανίδα δημοσιογράφος και ακτιβίστρια
1883 – Γκριγκόρι Ζινόβιεφ, Σοβιετικός πολιτικός
1890 – Φρίντριχ Πάουλους, Γερμανός στρατηγός
1899 – Λουίζ Νίβελσον, Ρωσίδα γλύπτρια
1901 – Χρήστος Βασματζίδης, Έλληνας πολιτικός
1901 – Γιάροσλαβ Σάιφερτ, Τσέχος συγγραφέας
1913 – Σαντόρ Τάριτς, Ούγγρος υδατοσφαιριστής
1916 – Άλντο Μόρο, Ιταλός πολιτικός
1922 – Ιωάννης Αβραμίδης, Έλληνας γλύπτης
1926 – Τζον Κολτρέιν, Αμερικανός σαξοφωνίστας και συνθέτης
1929 – Βίκτορ Σαριγιαννίδης, Ρώσος αρχαιολόγος ελληνικής καταγωγής
1930 – Ρέι Τσαρλς, Αμερικανός τραγουδιστής και πιανίστας
1938 – Ρόμι Σνάιντερ, Αυστριακή ηθοποιός
1939 – Ρόυ Μπιουκάναν, Αμερικανός κιθαρίστας
1943 – Χούλιο Ιγκλέσιας, Ισπανός τραγουδιστής
1948 – Βέρα Νίκολιτς, Σέρβα αθλήτρια
1949 – Μπρους Σπρίνγκστιν, Αμερικανός τραγουδοποιός
1949 – Κώστας Τουρνάς, Έλληνας τραγουδοποιός
1956 – Πάολο Ρόσι, Ιταλός ποδοσφαιριστής
1963 – Άλεξ Πρόγιας, Αυστραλός σκηνοθέτης
1969 – Πατρίκ Φιορί, Γάλλος τραγουδιστής
1970 – Γιώργος Κολτσίδας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1971 – Χρήστος Μικές, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1972 – Ζερμέν Ντουπρί, Αμερικανός μουσικός παραγωγός και ράπερ
1974 – Ματ Χάρντι, Αμερικανός παλαιστής
1978 – Άντονι Μακί, Αμερικανός ηθοποιός
Θάνατοι
76 – Πάπας Λίνος
788 – Έλφβαλντ Α’, βασιλιάς της Νορθουμβρίας
867 – Μιχαήλ Γ’, Βυζαντινός αυτοκράτορας
1241 – Σνόρρι Στούρλουσον, Ισλανός ιστορικός, ποιητής και πολιτικός
1253 – Βεγκέσλαος Α’, βασιλιάς της Βοημίας
1463 – Τζιοβάνι του Κόζιμο των Μεδίκων, Ιταλός ευγενής
1582 – Λουδοβίκος, δούκας του Μονπανσιέ
1696 – Διονύσιος Δ’ Μουσελίμης, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1728 – Κρίστιαν Τομάσιους, Γερμανός νομικός και φιλόσοφος
1835 – Βιντσέντζο Μπελίνι, Ιταλός συνθέτης
1870 – Προσπέρ Μεριμέ, Γάλλος συγγραφέας
1877 – Ουρμπέν Λεβεριέ, Γάλλος αστρονόμος και μαθηματικός
1915 – Κωνσταντίνος Δαμιανός, Έλληνας στρατιωτικός
1917 – Βέρνερ Φος, Γερμανός πιλότος
1939 – Σίγκμουντ Φρόυντ, Αυστριακός ψυχίατρος
1970 – Αντρέ Ραιμπούρ (Μπουρβίλ), Γάλλος ηθοποιός
1971 – Μπίλι Γκίλμπερτ, Αμερικανός ηθοποιός
1973 – Πάμπλο Νερούδα, Χιλιανός ποιητής
1993 – Δημήτριος Άρχος, Έλληνας πολιτικός
2002 – Φίλιππος Χατζήμπεης, Έλληνας πολιτικός
2004 – Διδώ Σωτηρίου, Ελληνίδα συγγραφέας και δημοσιογράφος
2006 – Τόμι Ολιβένσια, Πορτορικανός μουσικός
2008 – Ρούντολφ Ιλόφσκι, Ούγγρος ποδοσφαιριστής και προπονητής
2009 – Ερτουγρούλ Οσμάν, Οθωμανός πρίγκιπας
2018 – Γκάρι Κερτζ, Αμερικανός παραγωγός ταινιών